سلامت دات لایف سلامت دات لایف با پوشش آخرین اخبار حوزه سلامت و ارائه راهکارهایی برای زندگی سالم با همراهی پزشکان متخصص در بیماری ها دیابت ، سرطان ، تغذیه ، ورزش پوست و مو
نکات کاربردی در سفر برای ورزشکاران
قسمت یک – آشنایی با علل و علایم بروز جت لگ
یکی از چالش های مهم ورزش مدرن و مسابقات جهانی ، نیاز به انجام سفر های طولانی برای رسیدن به محل برگزاری مسابقات است. مسابقاتی که در شهر ها و کشور های مختلف در سراسر جهان و در مناطق زمانی متفاوت برگزار میشود.
یکی از مسایل مهم که اعضای تیم در سفر های بین المللی با آن روبرو خواهند شد ، مسئله جت لگ است . جت لگ اصطلاحی است که برای توصیف بهم خوردگی ریتم سیرکادین خواب و بیداری و ایجاد تفاوت بین ساعت بدن و ساعت منطقه ای به کار برده میشود. این حالت با تغییرات بدنی و روحی مختلفی همراهی دارد. هرچه مناطق زمانی بیشتری برای رسیدن به مقصد طی شود ، شدت و پایداری علایم جت لگ نیز بیشتر خواهد بود. همچنین در سفر هایی که از سمت غرب به شرق هستند نیز علایم بدتر خواهند بود . نکته ی مهم دیگر تشخیص صحیح جت لگ و افتراق آن از خستگی ناشی از سفر می باشد که میتواند حتی در سفر هایی که بدون تغییر منطقه ی زمانی هستند نیز رخ دهد.
علت بروز جت لگ
ساعت بدن به شکل ریتمیک و در یک دوره ی 24 ساعته فعالیت های فیزیولوژیک بدن را کنترل میکند که به اصطلاح به آن ریتم سیرکادین گفته میشود و تحت تاثیر فاکتور های داخلی بدنی و همچنین فاکتور های خارجی می باشد.
از عوامل خارجی کنترل کننده ی این سیکل میتوان به نور و روشنایی ( با بیشترین تاثیر) ، فعالیت های اجتماعی و بدنی و دما اشاره کرد. از عوامل داخلی نیز میتوان به ترشح هورمون ملاتونین اشاره داشت .
علایم جت لگ
شایعترین علایم شامل خستگی و بیخوابی است .از سایر علایم میتوان به موارد زیر اشاره کرد :
- دوره های متناوب خستگی
- دشواری در خوابیدن در زمان صحیح
- تاخیر در شروع خواب
- زودتر از موعد بیدار شدن
- تحریک پذیری و تغییرات خلق
- کاهش یافتن تمرکز
- احساس خستگی بیش از حد طبیعی
- افت عملکرد بدنی و مغزی
- عملکرد ضعیف حین تمرینات و مسابقات
- سردرد و گیجی
- اختلال اشتها و علایم گوارشی
همان طور که قبلا اشاره شد جت لگ متفاوت از خستگی ناشی از سفر است . هر سفر طولانی ای ، حتی اگر منجر به عبور از مناطق زمانی زیاد نشود ، باعث ایجاد میزانی از استرس در اعضای تیم میشود که میتواند خود را با احساس خستگی ، سردرد و گیجی نشان دهد. این مسئله را میتوان با انتخاب صحیح مسیر و زمانبندی درست و همچنین توقف های به موقع ، مصرف صحیح و زمانبندی شده ی وعده های غذایی ، نوشیدن مایعات کافی انجام تمرینات کششی و خوابیدن حین سفر کنترل کرد.
دکتر بهار حسن میرزایی – تخصص پزشکی ورزشی
