چگونه بی خوابی درمان می شود؟
تغییر در شیوه ی زندگی اغلب می تواند به تسکین بی خوابی های شدید و کوتاه مدت کمک کند. این تغییرات ممکن است منجر شود که شخص راحت تر بخوابد و راحت تر از خواب برخیزد. یک نوع از مشاوره به نام درمان شناختی – رفتاری (CBT) می تواند در تسکین اضطراب مربوط به درد مزمن ( مداوم ) بی خوابی کمک کند؛ اضطراب منجر به بی خوابی طولانی مدت می شود. داروهای بی خوابی می توانند در از بین بردن بی خوابی و ایجاد مجدد یک برنامه ی منظم خواب برای شخص مؤثر باشند؛ با این حال اگر بی خوابی شما نتیجه ی علل دیگری است، در صورت امکان، درمان آن علت بسیار حائز اهمیت است.
تغییر شیوه ی زندگی به منظور خواب مناسب
اگر شما از بی خوابی رنج می برید، از مواردی که موجب تشدید آن می شود، دوری کنید؛ از جمله :
- مصرف کافئین، تنباکو و سایر محرک ها که باعث بی خوابی می شوند. اثرات مصرف این مواد می تواند تا حدود ۸ ساعت در بدن شخص طول بکشد.
- استفاده برخی از داروهای تجویزی، مانند قرص سرما خوردگی و آلرژی که به معمولا بدون نسخه استفاده می شوند و اختلالی را در خواب شخص به وجود می آورند. در مورد دارو هایی که خواب شما را مختل می کنند، با پزشک خود صحبت کنید.
- الکل، نوشیدن مشروب می تواند باعث راحت تر خوابیدن شما شود؛ با این وجود الکل باعث سبک تر شدن خواب شخص نسبت به حالت طبیعی می شود که این مسئله منجر می شود که شما در طول شب چندین مرتبه از خواب بیدار شوید.
سعی کنید به زمان خواب خود عادت کنید، این مسئله منجر می شود که راحت تر بخوابید و راحت تر نیز از خواب برخیزید. برنامه ی روزانه ای را دنبال کنید که آرامش را در قبل از خواب برای شما به ارمغان آورد؛ برای مثال، خواندن یک کتاب، گوش دادن به موسیقی آرامش بخش یا گرفتن یک دوش آب گرم می تواند کمک کننده باشد.
سعی کنید برنامه ی ورزشی خود را حداقل ۵ تا۶ ساعت قبل از رفتن به تخت خواب تنظیم کنید. قبل از خواب وعده ی غذایی سنگین نخورید و مایعات زیاد ننوشید.
شرایط اتاق خود را برای خواب مناسب کنید و از چراغ های روشن در اتاق خود استفاده نکنید. سعی کنید تا حد امکان حواس خود را بر روی یک چیز مانند تلویزیون، کامپیوتر یا حیوان خانگی خود محدود کنید. مطمئن شوید که دمای اتاق خواب شما خنک و مناسب باشد؛ در ضمن اتاق خواب شما نیز باید تاریک و ساکت باشد.
در هر شب در یک ساعت مشخص به تخت خواب خود بروید و نیز در هر صبح – حتی در روزهای تعطیل – دریک زمان و ساعت مشخص از خواب برخیزید. اگر شما می توانید از داشتن شیفت کاری شب، برنامه ی متناوب و یا هر چیز دیگری که ممکن است برنامه ی خواب شما را مختل کند، خودداری کنید.
درمان رفتاری _شناختی
CBT برای بی خوابی، افکار و اقداماتی که باعث ایجاد اختلال در خواب می شوند را هدف قرار می دهد. این روش، فرد را به سمت عادت های خوب خواب و استفاده از چندین روش برای از بین بردن اضطراب خواب، تشویق می کند؛ به عنوان مثال از تکنیک های تمدد اعصاب و بیوفیدبک برای کاهش اضطراب استفاده می کند. این روش به شما کمک می کند که بهتر تنفس خود، ضربان قلب، عضلات و خلق و خوی خود را کنترل کنید.
CBT هم چنین تفکرات مثبت مربوط به زمان خواب در تخت را جایگزین اضطراب در هنگام خوابیدن می کند و این روش نیز به شما می آموزد که در زمانی که قادر نبودید در یک زمان معقول بخوابید، چه اقداماتی را باید انجام دهید.
یکی از برنامه های CBT، یک مرتبه یا بیش تر صحبت با یک پزشک و شرکت در جلسات گروه هایی است که به شما کمک می کنند تا افکار و احساسات خود را در مورد خواب در نظر بگیرید. این روش، شما را به تشریح افکارذهنتان، همان طور که نگاه می کنید، احساس می کنید و می شنوید، تشویق می کند. در واقع هدف CBT این است که ذهن شما به حل و فصل کردن و متوقف کردن مسائل بپردازد.
CBT هم چنین روی محدود کردن زمانی که شما در حالت بیدار بر روی تخت خواب خود می گذرانید نیز تمرکز می کند. این روش شامل تنظیم یک برنامه ی خواب می باشد که در اولین قدم شما تمام زمانی که در تخت خواب سپری می کنید را به زمان کوتاهی که می خوابید، محدود می کنید.
البته این برنامه ممکن است باعث خستگی بیش تر شما شود زیرا ممکن است خوابیدن دریک زمان معین در ابتدا برای شما کمی مشکل باشد؛ با این وجود، تحمل این خستگی و مشکلات منجر می شود که شما در نهایت با گذشت زمان به راحتی بخوابید. البته در ابتدا این روش باعث می شود که شما مدت زمانی را که در تخت می گذرانید روبه افزایش رود تا جایی که ممکن است یک شب کامل بیدار بمانید.
برای موفقیت در CBT ممکن است احتیاج پیدا کنید که در هفته به مدت ۲ تا ۳ ماه به یک پزشک مراجعه کنید. CBT، به خوبی داروهای تجویزی برای بسیاری از انسان هایی که بی خوابی مزمن دارند، مؤثر است؛ هم چنین حتی ممکن است اثر آن از داروها تجویزی نیز با دوام ترباشد. برای افرادی که همراه با بی خوابی اختلالات افسردگی اساسی دارند، CBT، ترکیبی با آنتی دپرشن ها ( دارو های ضد افسردگی) که منجر به درمان هر دو مشکل می شوند، استفاده می شود.
دارو ( داروهای تجویزی)
بسیاری از داروها برای درمان بی خوابی استفاده می شوند که بعضی از آن ها به منظور مصرف کوتاه مدت برای فرد تجویز می شوند در حالی که گروهی از افراد به مدت طولانی از آن ها استفاده می کنند.
با پزشک خود در مورد فواید و عوارض جانبی دارو های بی خوابی صحبت کنید؛ برای مثال داروهای بی خوابی می توانند به شما کمک کنند که بخوابید اما ممکن است شما در صبح بعد از مصرف آن ها، احساس ضعف و بی حالی داشته باشید. عوارض جانبی نادر داروهای خواب آور عبارتند از:
- خواب آلود غذا خوردن
- خواب آلود رانندگی کردن
- خواب آلود قدم زدن
اگر عوارض جانبی یک داروی بی خوابی در شما نمایان شده است یا احساس می کنید دارویی که مصرف می کنید، تاثیر مثبتی بر روی شما نمی گذارد، به پزشک خود اطلاع دهید، او ممکن است داروی دیگری را برای شما تجویز کند.
شما ممکن است به بعضی از داروهای بی خوابی اعتیاد پیدا کنید؛ بنابراین درمورد فواید و خطرات داروهای بی خوابی از پزشک خود بپرسید.
داروها و محصولات بدون نسخه
بعضی از داروهای بدون نسخه برای برای درمان بی خوابی مورد استفاده قرار می گیرند؛ این محصولات عبارتند از
- ملاتونین
- مکمل های ال-تریپتوفان
- چای یا عصاره ی سنبل کوهی
اداره ی غذا و دارو طبیعی بودن محصولات و مکمل های غذایی را تنظیم نکرده است، بنابراین میزان و خلوص این مواد می تواند متفاوت باشد، این که چطور این محصولات عمل می کنند و در چه میزان مفید هستند و خطری ندارند، هنوز به خوبی برای آن ها شناخته نشده است.
برخی از محصولات بدون نیاز به نسخه که حاوی آنتی هیستامین هستند، به عنوان داروهای کمکی برای خواب به فروش می رسند. اگر این محصولات می توانند خواب را برای شما به ارمغان بیاورند، حتما با پزشک خود قبل از مصرف آن ها صحبت کنید.
آنتی هیستامین خطراتی را برای بعضی از انسان ها دربردارد. هم چنین ممکن است که مصرف محصولات و داروهای بدون نسخه بهترین راه برای درمان بی خوابی شما نباشد. به یاد داشته باشید که تنها پزشک می تواند تشخیص دهد که مصرف این محصولات برای شما مفید یا مضر است.
در مقالات بعد به بی خوابی در دوران بارداری و بی خوابی کودکان خواهیم پرداخت.
درود.سپاس از مطالب خواندنی و عالیتون.