عوارض ناشی از عدم تحرک در شکستگی ها

عوارض بی حرکتی :

برای درمان بهتر و سریع تر شکستگی ، عضو شکسته را باید بی حرکت کرد. علاوه بر این خود بیمار هم برای کاهش درد سعی در عدم تحرک دارد. بی حرکت ماندن ، اگر با مراقبت درست همراه نشود ، می تواند باعث ایجاد آسیب در تمام دستگاه های بدن بشود. بنابراین لازم است بیمار یا مراقبین او از روش های مراقبت صحیح آگاه باشند تا چنین عوارضی ایجاد نگردد. سلامت دات لایف در این مقاله توضیحات لازم و ضروری در مورد عوارض ناشی از عدم تحرک در شکستگی های استخوان بدن انسان را ارائه کرده است.

در اینجا به چند مورد از عوارض و روش های جلوگیری از آنها به هنگام بی تحرکی در شکستگی ها توجه کنید :

* ایجاد لخته در ورید های عمقی :

ایجاد لخته در رگ های عمقی یک مشکل جدی در گردش خون است که معمولا با حساس شدن در لمس پشت ساق پا ، تورم ساق پا ، قرمزی و گرمی اندام مشخص می شود. در صورت مشاهده این علایم باید فورا به مراکز درمانی مراجعه کنید.

* ایجاد زخم فشاری در اثر بی حرکتی یا فشار ناشی از وسایل ثابت کننده :

وارد آمدن فشار بیش از حد به پوست به خصوص در قسمت هایی که مجاور برجستگی های استخوان هستند می تواند از خون رسانی درست به آن ناحیه جلوگیری کرده ، موجب از بین رفتن سلول ها شده و زخم فشاری یا زخم بستر ایجاد کند. برای جلوگیری از بی حرکتی طولانی مدت که می تواند منجر به بروز زخم و ایجاد لخته شود ، سعی در انجام ورزش های فعال و غیر فعال به صورت زیر داشته باشید :

• با استفاده از یک دستگیره در قسمت بالای سر ، بدن را تا حد امکان بالا ببرید.
• پاها را از ناحیه مچ خم و راست کنید.
• مفاصل سالم را در محدوده ای که به طور طبیعی حرکت می کند ، به حرکت در آورید.
• با ایجاد انقباض و انبساط در عضلات اندام بی حرکت از سستی و کوتاه شدگی آنها جلوگیری کنید :

الف : عضلات ران و ساق پا را منقبض کرده و به سمت تشک فشار دهید ؛ 5 تا 10 ثانیه مکث کنید و پس از کمی استراحت این حرکت را مجدداً تکرار کنید. این حرکات را چند بار در طول روز انجام دهید.

ب : عضلات باسن و شکم را منقبض کرده ، 5 تا 10 ثانیه مکث کنید. سپس کمی استراحت کنید. به یاد داشته باشید که در زمان بیداری چند بار این عمل را تکرار کنید.

• برای جلوگیری از زخم فشاری باید حداقل هر 2 ساعت یک بار وضعیت بیمار در بستر تغییر داده شود. با استفاده از تشک های مواج می توان میزان فشار وارده بر بدن را کاهش داد.
• تغذیه مناسب ، مصرف مایعات و مواد غذایی حاوی ویتامین ث می تواند به ترمیم سریع تر ضایعات پوستی کمک کند.

ضایعات پوستی و عفونت در صورت استفاده از کشش :

در صورتی که بیمار از کشش پوستی استفاده می کند ، نباید هیچ گونه چین خوردگی یا لغزشی در بانداژ مخصوص کشش وجود داشته باشد. به یاد داشته باشید که باید حداقل سه بار در طول روز پوست زیر محافظ مچ پا و تاندون آشیل پا معاینه شود. در صورت احساس درد یا سوزش زیر بانداژ پوست ناحیه بانداژ شده را بررسی کنید و هر نوع اختلال حسی یا حرکتی را فورا پی گیری کنید. در صورتی که برای درمان و ثابت نگه داشتن اندام از کشش استخوانی استفاده می شود ، محل قرار گرفتن پین ها را با مواد ضد عفونی کننده تمیز نگه دارید و به علایم عفونت مثل تورم ، ترشح چرک ، حساسیت و قرمزی ناحیه توجه کنید. در صورت بروز این علایم درمان مناسب با صلاح دید پزشک انجام خواهد شد.

عوارض تنفسی :

بی حرکتی بیش از حد منجر به تجمع ترشحات تنفسی و بسته شدن راه های تنفسی و ایجاد عفونت خواهد شد. با انجام تنفس عمیق و سرفه های موثر می توان به باز شدن ریه ها و خارج شدن ترشحات کمک کرد. در صورت نیاز برای بهبود عملکرد ریه ها با تجویز پزشک از اکسیژن درمانی استفاده می شود. با تغییر وضعیت بیمار و وارد کردن ضربات خفیف به نواحی پشت و اطراف ریه ها نیز می توان به خروج ترشحات ریوی کمک کرد.

مشکلات ادراری :

قرار گرفتن در وضعیت دراز کشیده و ناراحت برای بیمار می تواند منجر به تخلیه ناقص مثانه شود و باقی ماندن ادرار در مثانه از علل ایجاد عفونت است. علاوه بر این گاهی بیماران به دلیل شرم از شرایط خاص مایعات را زیاد مصرف نمی کنند که این عامل نیز به ایجاد مشکلات ادراری کمک می کند. مصرف مایعات به میزان کافی و اقدام به دفع ادرار هر 3 تا 4 ساعت ، به تخلیه بهتر مواد دفعی کمک می کند. در صورت بروز درد و سوزش در حین ادرار کردن و یا دفع ادرار به صورت قطره قطره باید بیمار را به پزشک ارجاع داد.

مشکلات گوارشی :

نداشتن تحرک کافی و رژیم غذایی نامناسب می تواند مشکلات گوارشی از جمله یبوست ایجاد کند. رژیم غذایی مناسبی که حاوی مقادیر کافی مایعات و فیبر ( سبزیجات و میوه ها ) باشد می تواند از بروز مشکلات گوارشی از جمله یبوست جلوگیری کند. گنجاندن سبزیجات و میوه ها در رژیم غذایی و افزودن موادی از قبیل روغن زیتون و لبنیات به غذا تا حد زیادی از این مشکلات جلوگیری می کند.

انجام فعایت های باز توانی و نوتوانی در مراکز توانبخشی و فیزیوتراپی ، بعد از ترمیم استخوان شکسته به بازگشت توان طبیعی عضلات و مفاصل به حالت طبیعی کمک خواهد کرد.