یکی از ابزارهای مهمی که در آرامش و لذت بردن از پدیده های پیرامونی تاثیر گذار است زیبایی شناسی است و برای درک مفهوم زیبایی شناسی، لازم است در جهت کسب آگاهی از دانشی که در مورد چگونگی ادراک و احساس زیباییها در پدیده های مختلف ظاهری و باطنی مطالعه و بحث میکند و رشد و تقویت آن، تلاش بشود.
کسانی که به دانش زیبایی شناسی احاطه دارند، قادر به بهره برداری و ادراک زیباییهای پدیده های موجود و آثار مطلوبش میباشند و معمولاً از زندگی آرام و متنوع و با نشاطی برخوردارند که باعث میشود از مواجه شدن با پدیده های تکراری و یکنواخت زندگی بدور باشند. این افراد دقت نظر و ژرف نگری و ذهنیت پویایی را در خودشان تقویت و بوجود میآورند که توانایی ادراک آنها را افزایش میدهد.
آنها یکی از مهمترین وجه متمایز کننده انسان از حیوانات را در تعقل و ادراک و احساس او مطرح میکنند، تردیدی نیست که توانمندیهای انسانها قابل شکوفایی و رشد و تقویت است و همچنین امکان بی توجهی و تضعیف آن نیز وجود دارد. بنابراین شایسته است که انسانی که اشرف مخلوقات نامیده شده از تمامی ظرفیتها و نعمتهایی که در فطرتش نهاده شده، در حداکثر اندازه ممکن استفاده نماید و به انسانیت خود ببالد، در اینصورت است که وجه تمایز خود با حیوانات را ارج نهاده و شاکر میشود.
کسانی که ظرفیت زیبایی شناسی را در خود تقویت نموده اند، قادر به تشخیص و درک بهتری از اتفاقات و رفتارهای جذاب و زیبایی که در پیرامونشان رخ میدهد، هستند. برخی از ویژگیهای زیباشناسان بدین شرح است.
آنها قادر میشوند که زندگی و همزیستی سرشار از دوست داشتن و مهرورزی با همنوعان را در صلح و آرامش و به شکل دلپذیرتری تجربه کنند. بنابراین تاثیر مثبت آن در تامین آرامش روحی و دسترسی به رضایتمندی از زندگی و همچنین توجه به آرزوهای ارزشی و متعالی، انکار ناپذیرخواهد بود.
آنها قادر به درک مناسبی از حیات وحش و زیباییهایش و پدیده های مختلف موجود در طبیعت هستند، بنابراین در حفظ و نگهداری آن میکوشند. شکار بی رویه و آسیب وارد کردن به زیستگاههای آبی و خاکی جانوران را نمیپذیرند و به توسعه و بهبودش میاندیشند.
علاقمند به مراقبت از زیباییهای منابع طبیعی و دریاچه ها و کوهستانها و مراتع و جنگلها و سایر منابع طبیعی نظام خلقت هستند و با طبیعت و پاسداری از پدیده هایش همسو هستند.
از دیدن زیباییها و شنیدن آگاهیهای آثار هنری و تاریخی و میراث فرهنگی و تمدنی پیشینیان، محظوظ و خرسند میشوند و علاقمند به حفظ و نگهداری و بهره برداری گسترده ای از آن هستند.
آنها در مواجه شدن با دسترنج و مصنوعات دست کارگران و کشاورزان ، نشانه های زندگی و حاصل عمر سازنده آنرا احساس میکنند و استفاده بهینه از آن میکنند، بنابراین از بی ارزش کردن و اصراف و نابود کردن دسترنج انسانها پرهیز میکنند.
برخی از نتایج تقویت زیبایی شناسی و لذتهای ناشی از آن عبارتند از:
قدر دانستن و ارزش نهادن بر دستاوردهای تلاش و فعالیت ارزشی انسانها
پاسداری از زیباییهای حیات وحش و منابع طبیعی
پرهیز از اصراف و تبذیر
پاسداری از کرامت انسانی و تقویت مهر و محبت و همدلی مابین انسانها
توجه و پاسداری از میراث فرهنگی و تمدنی بشریت
تعظیم و ستایش در مقابل عظمت نظام آفرینش
توجه و رشد و توسعه هنر و ادبیات
علی رغم اینکه حاصل و نتیجه زیبایی شناسی در انسانها پدیده ای درونی و کیفی است ولی پدیده هایی که دارای زیبایی هستند میتواند در درون یا برون آنها باشد به همین جهت متفکرین و فرهیختگان، برای آشنایی با انواع زیباییها و درک و احساس زیبایی، نقطه نظرهای متفاوتی دارند و آنرا به گروههای مختلفی تقسیم بندی کرده اند. برخی از آنها عبارتند از:
- زیبایی شناسی در حکمت و فلسفه
- زیبایی شناسی ماورا الطبیعه
- طبیعت و زیبایی شناسی
- زیبایی شناسی روح و جان (درون)
- زیبایی شناسی رفتاری
- زیبایی شناسی در معماری
- زیبایی شناسی در مردم شناسی
- زیبایی شناسی در تاریخ و ……..
very good