زکریای رازی یا Rhazes

در این کتاب علل و اسباب، علائم، آثار و دوره بیماری و معالجه سنگ کلیه و مثانه ذکر شده است. رازی برای درمان سنگ‌های کلیه و مثانه از داروهای شکننده سنگ و مدرّ (ادرار آور) استفاده کرده ولی اگر بیماری با طرق طبی معالجه نمی‌شده به عمل جراحی می ‌پرداخته است.

 

9- رساله شمیه

این رساله هرچند از نظر حجم، کوچک است ولی از لحاظ معنی و مقام بسیار ارجمند است و به حساسیت در فصل بهار می‌پردازد. این رساله که درباره زکام (آلرژی فصلی) نوشته شده می‌تواند اولین کتاب ایمنی‌شناسی جهان درنظرگرفته شود.

 

10- اسرار و سرّ الاسرار

از مهمترین و مشهورترین کتاب‌های کیمیایی رازی هستند. رازی برخلاف علمای قبل از خود، کتاب‌های کیمیایی را به سبکی ساده و روشن و با نام‌های معین و مشخص به‌منظور تدریس و آموزش علم کیمیا نوشته و مطالب را به ‌صورت مفید و مبتکرانه، تقسیم‌بندی کرده است.

حکیم رازی در کتاب «فی سیرته» که حاوی شرح زندگی اوست، نام کتاب‌های کیمیایی خویش را ذکر کرده و ترتیب و ردیف خواندن و آموختن آنها را هم به طالبین علم کیمیا، یاد داده است.

 

11-الطب الروحانی

درباره طب روح در روان‌پزشکی و روان‌شناسی و نشان‌دهنده عقیده رازی به تأثیر مسائل روحی و روانی بر درمان بیماران است.

 

رازی از تفکرات فلسفی رایج عصر خود پیروی نمی‌کرد و عقاید خاص خود را داشت. در نتیجه مورد بدگویی اهل فلسفه هم‌عصر و پس از خود (ازجمله ناصرخسرو) قرار گرفت. او اطلاعاتی را که از پیشینیان به ‌دست می‌آورد مورد مشاهده و تجربه قرار می‌داد و سپس نظر و قضاوت خود را بیان می‌داشت. او در زمینه طبیعیات کتب متعددی نگاشته که برخی از آنها عبارتند از الرد علی المسمعی، الهیولی، فی الخلأ والملأ، کتاب اللذه، کیفیه النمو، الشکوک علی جالینوس و ….

ازجمله کتب و رسائل دیگر رازی می‌توان به این موارد اشاره کرد: کتاب التقسیم و التشجیر، اقرابادین،‌ فی‌القولنج،‌ فی النقرس و اوجاع المفاصل،‌ کتاب مایقدم من الفواکه و الاغذیه و مایؤخر،‌ کتاب الابنه و علاجها، الادویه الموجوده لکل مکان، فی هیئه القلب، فی ادویه العین، فی محنه الطبیب، فی‌العمل بالحدید و الجبر، صفات البیمارستان و ….


رازی، شیمی و داروسازی

رازی در کتاب بزرگ خود «الحاوی»، به درمان‌های دارویی بسیاری می‌پردازد و نسخه‌ داروهای ترکیبی، انواع داروهای داخلی و خارجی (قطره، شیاف، قرص، شربت)، دوز داروها، سم‌شناسی و آ‍زمون‌های دارویی را شرح می دهد.

امتیاز این مقاله

دیدگاهتان را بنویسید