در مکتب طب سنتی ایران، حفظ سلامت و تندرستی، در درجه اول اهمیت قرار دارد، و درمان بیماری وظیفه دوم پزشک میباشد. سالم بودن نیز همانند بیمار شدن نیاز به علل و عواملی دارد که باید مورد توجه قرار بگیرند. این دسته از علل تحت عنوان ستّه ضروریه یا شش اصل ضروری در آموزههای طب سنتی ایران مورد بحث قرار گرفتهاند. اگر این اصول به درستی مورد توجه قرار گیرند موجب حفظ سلامتی (حفظالصحه) میشوند وگر نه زمینه بروز بیماریهای گوناگون فراهم میشود.
سته ضروریه عبارتاند از:
هوا
حرکت و سکون
خواب و بیداری
طعام و شراب
استفراغ و احتقان
اعراض نفسانی
ابتدا در این بخش فقط در مورد هوا مختصری توضیح خواهم داد
هوا
حکما برای هوا ارزش خاصی قائل بودند و به نقش هوای سالم در حفظ سلامت توجه داشتند، چون هوا تأثیر مهمی بر قلب و روح حیوانی دارد و این روح، خود بر روح نفسانی و طبیعی اثر میگذارد. به عبارت دیگر، هوا تمامی افعال و حرکات بدنی و نفسانی را تحت تأثیر قرار میدهد.
هوای مورد نیاز انسان از طریق ریهها و مقدار اندکی نیز از طریق پوست وارد بدن میگردد. هر تغییر فیزیکی و یا شیمیایی در هوا هر چند اندک، میتواند اثر زیادی بر سلامتی انسان بگذارد. هوا تابع شرایط فصول، جغرافیا و محل زندگی میباشد. تغییر درجه هوا در اوقات مختلف روز و در فصول مختلف و همچنین آلودگی هوا میتواند تعادل بدن را بهم بزند.
چنانکه میدانیم اکسیژنِ وارد شده به بدن بعد از فعل و انفعالات مخصوصی، دیاکسید کربن و بخار آب تولید میکند، و این دو از طریق ریه و پوست دفع میگردند. هرگونه اختلالی در ورود اکسیژن کافی به بدن و یا دفع دیاکسیدکربن و بخار آب از بدن صورت گیرد سلامت بدن را بهطور جدی تهدید خواهد کرد. تراکم جمعیت در یک محیط بسته، و کیفیت نامناسب هوا دو عامل مهم نرسیدن اکسیژن کافی به بدن و دفع دیاکسیدکربن از آن هستند و در بدن آشفتگیهایی پدید میآورند. این اختلالات گاه حاد هستند و بیمار بهسرعت متوجه آن میشود و گاهی مزمناند و ممکن است مشکلات گوناگونی برای بیمار ایجاد کرده، حتی پزشکان را نیز در تشخیص دچار سردرگمی کنند. سردسته این اختلالات خستگی مزمن میباشد که امروزه به علت آلودگی هوا و عدم تنفس هوای مناسب و علل دیگر، بهطور گسترده مشاهده میشود.
هوای آلوده به سرب، موجب کاهش حرارت غریزی و افزایش تظاهرات بالینی غلبه سردی و خشکی مانند افسردگی، خوابهای آشفته، بیخوابی، خستگی و گرفتگی عضلات ساق پا میشود.
در طب سنتی ایران در تدابیر تندرستی، به تامین هوای سالم و مناسب تاکید فراوانی شده است. مباحث مختلفی در مورد اقالیم، هوای آلوده ، تهویه و روشهای اصلاح هوا، هوای مناسب هر مزاج و… بهطور مفصل بیان شده است که در هفته های آینده در مورد آن ادامه خواهم داد.
منبع : کتاب مروری بر کلیات طب سنتی ایران_چاپ سوم_تالیف : دکتر محسن ناصری.دکتر حسین رضایی زاده.دکتر رسول چوپانی و دکتر مجید انوشیروانی
با سلام و وقت بخیر
از استاد محترم،آقای دکتر حسین رضایی زاده، از اعضای ارزشمند تیم سلامت دات لایف و همکار محترم ایشان خانم هدی حقیقی، برای آغاز سری مقالات طب سنتی، سپاسگزاری کرده و امیدواریم مردم عزیز از این مطالب بیشترین استفاده را ببرند و با مطالب طب سنتی ایرانی زندگی خود را شاداب تر و به دور از بیماری ها کنند.
با سلام و وقت بخیر
از استاد محترم،آقای دکتر حسین رضایی زاده، از اعضای ارزشمند تیم سلامت دات لایف و همکار محترم ایشان خانم هدی حقیقی، برای آغاز سری مقالات طب سنتی، سپاسگزاری کرده و امیدواریم مردم عزیز از این مطالب بیشترین استفاده را ببرند و با مطالب طب سنتی ایرانی زندگی خود را شاداب تر و به دور از بیماری ها کنند.
سلام.متشکرم.ان شاالله همینطور باشه