حنجره ( به انگلیسی : Larynx ) ارگان تولید کننده صوت در بدن است و گذرگاه هوایی است که ما بین بخش تحتانی حلق و تراشه واقع شده است. گاهی پیش می آید که افراد از این ناحیه دچار مشکل می شوند و نیاز به عمل جراحی حنجره پیدا می کنند ، که بعد از عمل جراحی باید یک سری نکات ضروری را رعایت کنند. سلامت دات لایف در این مقاله به این نکات اشاره کرده است.
عمکلرد حنجره : حنجره در قسمت مرکزی گردن قرار دارد. تولید صدا و محافظت راه هوایی از برگشت مواد غذایی و سایر مواد به داخل مجاری هوایی بر عهده حنجره می باشد.
لارنژوکتومی به معنی برداشتن حنجره می باشد که ممکن است کامل یا ناقص باشد. در لارنژکتومی کامل تمام حنجره برداشته می شود و بیمار قادر به صحبت کردن نیست و این به معنای محرومیت کامل از توان صحبت کردن نیست. در مورد راههای تکلم با پزشک خود مشورت کنید. در لارنژکتومی ناقص فقط بخشی از حنجره برداشته می شود و بیمار می تواند حرف بنزند. ( البته با صدای خشن )
شایعترین عارضه لارنژکتومی ناقص آسپراسیون ( ورود غذا با مایعات به مجرای تنفسی است )
بیماران باید بدانند در قیافه ظاهری آنها تغییر ایجاد می شود و روی صحبت کردن آنها اثر می گذارد.
می توان از مطالب آمزشی ( نوشتاری ، سمعی و بصری ) برای او استفاده کرد و گفت روشهای درمانی خاصی برای ارتباط و صحبت کردن وجود دارد.
نحوه ارتباط برقرار کردن با دیگران :
مثال : زنگ اخبار در دسترس شما می باشد ، وسیله نوشتن در اختیارتان باشد ، اگر سواد ندارید از کشیدن تصاویر یا کارت تصویری استفاده کنید.
پاک نگه داشتن راه هوایی :
تراکئوستومی : سوراخی در گردن برای تنفس
- برای تخلیه ترشحات از راه های هوایی بهتر است بعد از به هوش آمدن در وضعیت نیمه نشسته یا نشسته قرار گیرید ، باید به پهلو چرخیدن در تخت را تمرین کنید و نیز سریعتر از تخت خارج شوید و حرکت کنید.
- سرفه کردن و تنفس عمیق بعلاوه فیزیوتراپی سینه برای حرکت دادن ترشحات ریه ( خلط ) به کار برده شود. این عمل از ساکشن کردن بیشتر استوما ( تراکئوستومی ) جلوگیری می کند.
- هوای اتاق را مرطوب نگه دارید و از بخور سرد استفاده کنید زیرا باعث رقیق شدن خلط می شود و خروج آن را راحت تر می نماید ، در ضمن از خشکی مجاری هوایی جلوگیری می کند.
- پوست اطراف استوما روزی دو بار شسته شود.
- در صورت خشک شدن اطراف استوما محل با پماد طبق دستور پزشک چرب و پوسته ها با پنس استریل برداشته شود.
- در صورت تغییر رنگ بافت اطراف استوما به پزشک اطلاع دهید.
از ثابت بودن لوله تراک به وسیله بندهای آن مطمئن شوید کسانی که لوله تراکتورستومی دو جداره دارند توجه شود که هر 2 تا 8 ساعت لوله داخلی ، خارج و پس از شستن سر جایش قرار گیرد.
تغذیه مناسب بعد از جراحی حنجره :
- بعد از جراحی حس بویایی و چشایی کاهش می یابد به تدریج با آن تطابق می یابید.
- تا چند روز بعداز عمل به شما اجازه خوردن و آشامیدن نمی دهند و تغذیه با مایعات وریدی و یا لوله معده و یا از راههای دیگری استفاده می کنند.
- سپس تغذیه با مایعات خوراکی شروع می شود ، چون بهتر می توان آن را فرو برد.
- غذا را به خوردن کم و دفعات مکرر بخورید و غذا را به قطعات کوچکتر تقسیم کنید.
- در وضعیت نشسته غذا بخورید و یک ساعت بعد از آن نیز در این وضع بمانید.
- از خوردن غذای شیرین بپرهیزید از خوردن غذاهای خیلی سفت و ادویه دار تا زمان بلع طبیعی خودداری کنید.
- غذاها را خوب بجوید تمرینات جویدن و بلعیدن برای افزایش قدرت ماهیچه های فک خوب است. اگر اشعه درمانی می شوید ، احتمال کاهش بزاق وجود دارد مایعات بیشتر از حد عادی بنوشید.
رعایت مسائل بهداشتی و ایمنی برای افرادی که جراحی حنجره انجام داده اند :
- در هنگام حمام کردن از گردن بند پلاستیکی استفاده شود یا با دست روی استوما را گرفته تا آب واردش نشود و راه تنفس بسته نشود.
- از شنا کردن خودداری شود.
- از صابونهای معطر اجتناب شود.
- در معرض مستقیم سرما و خشکی هوا قرار نگیرید ، چون باعث خشکی مخاط و سرفه می شود.
- سیگار نکشید.
- گرد و غبار غلیظ به حلق نرسانید.
- از اسپری و پودر در محل استوما استفاده نکنید.
- هنگام تراشیدن موی سر و صورت توجه شود تا از ورود مو به استوما پرهیز شود.
- مانند افراد دیگر زندگی کنید.
- هنگام عطسه و سرفه جلوی سوراخ گرفته شود تا از پرتاپ ترشحات تراک به اطراف جلوگیری شود.
- کارت شناسایی داشته باشید که مشخصات فردی و وضعیت جسمی و راههای کمک به خود در مواقع اورژانس در آن بیان شده باشد ، تلفنهای ضروری در دسترس باشد.
بهداشت دهان بعد از جراحی حنجره :
مسواک زدن و شستشوی دهان برای پیشگیری از بوی بد دهان و عفونت چندین بار در روز انجام شود.
همچنین در طول روز از آب و مایعات بدون قند استفاده کنید.