در مبحث قبل به گروه سوم مواد مغذی یعنی لیپیدها پرداختیم. در این مقاله به گروه چهارم مواد مغذی برای پوست می پردازیم که ویتامین ها هستند و خود به دو گروه محلول در چربی (ویتامین های D و E و K و ویتامین A) و گروه محلول در آب که شامل ویتامین های گروه B و ویتامین C می باشد. در این مقاله به اولین ویتامین از گروه ویتامین های محلول در چربی می پردازیم.
- ویتامین های محلول درچربی:
ویتامین A: بدن ما به دو طریق نیاز خود به این ویتامین را تامین می کند. یکی مصرف غذایی حاوی این ویتامین که شامل جگر،تخم مرغ ولبنیات می باشد، و دیگری مصرف غذاهای حاوی بتاکاروتن که مادهای نارنجی رنگ بوده و درسبزیجات و میوه های تازه و زرد و نارنجی و قرمز به فراوانی یافت می شود، بتاکاروتن در بدن به عنوان پیش ساز سنتز ویتامین A به کار می رود. از منابع اصلی بتاکاروتن، هویج را می توان نام برد.
این ویتامین در کبد ذخیره شده و با افزایش سن میزان ذخیره آن افزایش می یابد، این ویتامین برای رشد بدن، حس بینایی، و تولید و تکثیر سلول های پوست، ضروری است.
امروزه ازویتامین A به صورت خوراکی و یا موضعی، در درمان بسیاری از بیماری های پوستی استفاده می شود که پر مصرف ترین آنها، تِرِتینوئید ها (رتینوئیک اسید) است که برای درمان آکنه، ضایعات پوستی، چروک های پوست، شوره سر، خشکی، تیره گی و پیری پوست به کاربرده می شود.
ازعلائم کمبود ویتامین A می توان به علائم بینایی، تنفسی، گوارشی، پوستی ودندان ها، اشاره کرد.
*علائم پوستی کمبود ویتامین A عبارتنداز:
1.خشک وخشن شدن پوست، به ویژه خشکی پوست شانه ها
2.شاخی شدن پوست وبروزدانه های ریز در ریشه موها موسوم به فولیکولوزیس(foliculosis)
3.افزایش چروک های پوستی
4.تیرگی پوست
5.کُند شدن بهبودی زخم ها
6.شوره سر(dandruff)
7.ضخیم شدن و دانه دانه شدن سطح پوست (hyperkeratosis – follicularis)
*مسمومیت با ویتامین A در اثر مصرف بیش از حد:
این نوع مسمومیت بیشتر در کودکانی دیده می شود که بیش از اندازه داروی مولتی ویتامین به آنها داده می شود و علائم آن به صورت سرگیجه، بی اشتهایی، کاهش وزن و تورم اندام ها و علائم پوستی آن به صورت ریزش مو و ابرو، التهاب، پوسته ریزی، خارش، تَرَک خوردگی و کبودی پوست، بروز می کند.
مصرف زیاد مواد حاوی کاروتن مانند هویج باعث می شود که این ماده ازطریق عرق دفع شود و پوست کمی زرد رنگ گردد، که درصورت قطع مصرف هویج، ازبین می رود و خطرناک نیست.
ویتامین A وبتاکاروتن درمنابع گیاهی وحیوانی متعدد وجود دارد، از جمله منابع حیوانی آن باید به جگر، زرده تخم مرغ، کره و شیر اشاره کرد.
از منابع گیاهی نیز می توان، هویج، کدوحلوایی، طالبی، توت فرنگی و تمام گیاهانی که برگ های سبز و تیره یا زرد، نارنجی و قرمز دارند، نام برد.
مقدارمورد نیاز روزانه ویتامین A، 800 تا1000 میلی گرم در روز است.
این ویتامین نسبت به حرارت (پختن) مقاوم است ولی به نور و اکسیداسیون (ماندن درمعرض هوا) حساس می باشد. بنابراین تنها میوه جات وسبزیجات تازه مقدار کافی از این ویتامین را دارا هستند.
دوستان وهمراهان گرامی مطلب ویتامین ها با ویتامین K و ویتامین E ادامه دارد …