علت سرگیجه ناگهانی چیست؟ با علت سرگیجه ناگهانی هنگام بلند شدن آشنا شوید!

هر فردی ممکن است در برخی مواقع یک نوع خفیف از افت فشار خون وضعیتی را تجربه کند. این نوع افت فشار همان احساس سبکی است که هنگام بلند شدن سریع از رخت‌خواب یا صندلی به آن دچار می‌شوید.  هنگامی که از نشستن یا دراز کشیدن بلند می‌شویم، رگ‌های خونی ما بر اثر پاسخ به جاذبه باریک می‌شوند تا از افت فشار خون جلوگیری کنند. بااین‌حال در مواردی از بیماری‌های زمینه‌ای و عارضه‌های مزمنی مانند کم‌خونی، این فرایند به‌خوبی انجام نخواهد شد. برای شناخت علت سرگیجه ناگهانی باید به پزشک مراجعه کنید. بااین‌حال در این مقاله به بررسی رایج‌ترین علت سرگیجه ناگهانی هنگام بلند شدن می‌پردازیم تا اطلاعات مفیدی را برای این عارضه در اختیارتان قرار دهیم.

کم‌خونی؛ یک علت نسبتا رایج ضعف و سرگیجه به‌ویژه در خانم‌ها

یک علت سرگیجه و حالت تهوع ناگهانی در بسیاری از افراد و به‌ویژه خانم‌ها مربوط به عارضه‌های کم‌خونی از جمله آنمی، فقر آهن، تالاسمی مینور و کم‌خونی داسی شکل است. این بیماری‌های خونی در افراد مختلف و بدون در نظر داشتن جنسیت ممکن است وجود داشته باشند. بااین‌حال خانم‌ها به دلیل از دست دادن خون ماهانه در ایام پریودی در خطر بیشتری برای عوارض کم‌خونی هستند.

البته کم‌خونی در بیشتر موارد که بیماری زمینه‌ای جدی وجود نداشته باشد، قابل کنترل است. برای کنترل کم‌خونی و عوارض ناشی از آن مثل سرگیجه، حالت تهوع و ضعف به پزشک مراجعه کنید. پزشک با بررسی نشانه‌های بالینی بیمار و انجام آزمایش‌های خونی مربوطه نسبت به تشخیص علت و نوع کم‌خونی اقدام می‌کند. در نهایت پزشک ممکن است تشخیص دهد با تجویز قرص برای کم خونی می‌توان از عوارض این بیماری جلوگیری کرد.

بلند شدن ناگهانی؛ یک علت سرگیجه و حالت تهوع ناگهانی

برای پمپاژ خون در بدن هنگام ایستادن در مقایسه با زمانی که دراز می‌کشید، قلب به تلاش بیشتری نیاز دارد. در واقع فشار خون بر‌اساس موقعیت فرد تغییر می‌کند تا هموستاز حفظ شود. هموستاز حالتی از تعادل بدن است که به سیستم‌های متعدد بدن اجازه می دهد به‌درستی کار کنند؛ برای مثال ممکن است خون در لحظه یا چند صدم ثانیه به مغز نرسد. بدن برای تنظیم مجدد این سیستم هموستاز نیاز به زمان چند ثانیه تا حتی یک دقیقه دارد. در این مدت فرد با علائمی مثل سیاهی رفتن چشم، سرگیجه، حالت‌ تهوع، گزگز دست و پا و ضعف روبه‌رو می‌شود.

در صورت تکرار علائم سرگیجه و ضعف بر اثر بلند شدن ناگهانی حتما به پزشک مراجعه شود. پزشک با دریافت شرح حال از بیمار و انجام معاینات بالینی برای تجویز دارو یا راهکارهای بهبود سبک زندگی اقدام خواهد کرد. مراجعه به پزشک باعث افزایش آسودگی خاطر بابت سلامت جسمانی نیز می‌شود؛ چرا‌که در برخی موارد سرگیجه به هنگام بلند شدن یا هنگام انجام سایر فعالیت‌ها ممکن است بر اثر مصرف برخی از داروها باشد. برای مثال سرگیجه یکی از عوارض احتمالی داروی قند خون به شمار می‌رود که ممکن است در روزهای اولیه مصرف دارو رخ دهد. معمولا نیازی به نگرانی برای این گونه عوارض نیست؛ بااین‌حال با پزشک برای جلوگیری از پیامدهای احتمالی مشورت کنید.

سرگیجه ناگهانی نشانه چیست؟ گرمازدگی و کم آبی بدن

اگر به اندازه کافی آب ننوشید، به‌خصوص زمانی که دمای هوا بالا است، بدن خود را در معرض دهیدراته شدن شدید قرار خواهید داد. دهیدراته شدن به معنی از دست دادن آب بدن است که عوارضی از جمله سرگیجه، ضعف و در موارد شدید مرگ را به دنبال دارد. هنگامی که دمای محیط شما افزایش پیدا می‌کند، فشار خون نیز به‌طور‌طبیعی کاهش خواهد یافت؛ به‌این‌ترتیب یک علت سرگیجه های ناگهانی را می‌توان به کم‌آبی و افزایش دمای بدن نسبت داد.

آب کمتر در بدن به معنای آب کمتر در خون است؛ این مشکل باعث افزایش یا کاهش فشار خون می‌شود. کم‌آبی بدن در کوتاه‌مدت، حجم خون را کاهش خواهد داد که افت فشار و ایجاد یکی از دلایل سرگیجه ناگهانی را به دنبال دارد. البته کم‌آبی با گذشت زمان منجر به تحریک مغز برای انقباض رگ‌های خونی و ایجاد فشار خون بالا می‌شود.

مصرف الکل؛ یکی از دلایل سرگیجه ناگهانی به دنبال باریک شدن رگ‌های خونی

اگر نوشیدنی‌های الکلی مصرف می‌کنید، یک دلیل سرگیجه ناگهانی شما به میزان بالای الکل خون برمی‌گردد. الکل به رگ‌های خونی آسیب می‌زند و باعث باریک شدن رگ‌های خونی می‌شود. باریک شدن رگ‌های خونی باعث کاهش جریان خون و سخت‌تر شدن تنظیم فشار خون خواهد شد. ازاین‌رو ممکن است پس از نوشیدن الکل، هنگام ایستادن کمی احساس سرگیجه داشته باشید. نوشیدن الکل تراکم مایعات را در کانال‌های گوش شما تغییر می‌دهد و باعث سرگیجه می‌شود.

ورزش شدید یک علت سرگیجه ناگهانی به شمار می‌رود

عضلات در طول ورزش باعث افزایش جریان خون به قلب می‌شوند. این روند در هنگام استراحت برعکس می‌شود؛ به‌عبارتی دیگر در زمان استراحت، قلب خون بیشتری را به اندام‌های دیگر بدن می‌فرستد. این هجوم خون همراه با فشار روی ریه‌ها، به این معنی است که احتمال احساس سرگیجه خفیف هنگام ایستادن یا حرکت بعد از ورزش وجود دارد. این علت سرگیجه ناگهانی در ورزش‌ها و فعالیت‌های شدید نیز تشدید می‌شود. در ادامه نمونه هایی از ورزش‌های شدید را معرفی می‌کنیم.

• دویدن یا دوی سرعت
• دوچرخه سواری
• وزنه برداری
• حرکات شنا

معمولا سرگیجه در افراد مبتدی بیشتری اتفاق می‌افتد و به‌مرور با عادت کردن بدن به میزان فعالیت ورزشی کاهش یافته و در نهایت از بین می‌رود. برای جلوگیری از سرگیجه شدید و عوارض ناشی از آن مثل افت شدید هوشیاری حتما به میزان شدت فعالیت خود توجه داشته باشید. شدت فعالیت را به‌مرور افزایش دهید تا همگام‌سازی بدن با نوع فعالیت راحت‌تر انجام شود.

مصرف داروهای خاص؛ یک دلیل سرگیجه ناگهانی بر اثر عوارض دارو

برخی از داروها به دلیل تغییر فشار خون یکی از علت های سرگیجه ناگهانی شناخته می‌شوند. در ادامه به بررسی بخشی از این داروها می‌پردازیم.

• داروهایی که به‌طور‌خاص بر فشار خون اثر می‌گذارند؛ مانند دیورتیک‌ها، مسدودکننده‌های بتا یا مهارکننده‌های ACE.
• داروهایی که باعث کاهش فشار خون به‌عنوان یک عارضه جانبی می‌شوند؛ مانند پروزاک.
• داروهایی که به درمان احتباس ادراری کمک می‌کنند؛ مانند تامسولوسین (Flomax).
• بنزودیازپین‌ها مانند دیازپام (والیوم) یا آلپرازولام (زاناکس).
• برخی از داروهای ضد‌افسردگی؛ مانند داروهای ضد افسردگی سه حلقه‌ای یا مهارکننده های مونوآمین اکسیداز (MAOIs).

در صورت تداوم و تکرار سرگیجه به دنبال مصرف این گونه داروها حتما با پزشک خود مشورت کنید. گاهی لازم است دوز مصرفی یا نوع دارو باتوجه‌به علائم بالینی فرد تغییر کند. البته به هیچ وجه مصرف دارویی را خودسرانه قطع نکنید یا کاهش ندهید.

علت سرگیجه ناگهانی چیست؟ سندرم تاکی کاردی ارتواستاتیک وضعیتی (POTS)

POTS شکل شدیدتری از عدم تحمل ارتواستاتیک است؛ وضعیتی که در آن فرد بدون احساس ضعف یا سرگیجه در ایستادن، مشکل دارد. اگر POTS دارید، بدن شما نمی‌تواند فشار خون را به‌طور‌خودکار تنظیم کند؛ بنابراین تغییرات وضعیتی ممکن است باعث ایجاد سرگیجه طولانی مدت شود. در ادامه سایر علائم POTS را معرفی می‌کنیم.

• تپش قلب
• تنگی نفس
• سردرد
• لرزش یا عرق کردن
• مشکل خواب

در صورت مشاهده مجموعه‌ای از این علائم حتما به پزشک مراجعه شود. فراموش نکنید که تشخیص دقیق بیماری و شدت آن فقط برعهده پزشک متخصص است.

شرایط فعلی سلامت برای شناسایی علت سرگیجه های ناگهانی ارزیابی کنید

برخی از بیماری‌های غیرمرتبط با فشار خون، مانند مشکلات گوارشی (GI)، مشکلات گوش داخلی و تغییرات هورمونی، باعث ایجاد سرگیجه در هنگام ایستادن می‌شوند. در ادامه به معرفی برخی از بیماری‌ها به‌عنوان زمینه‌ساز ایجاد سرگیجه ناگهانی در افراد می‌پردازیم.

• مشکلات قلبی
• بیماری‌های تیروئید مانند کم‌کاری تیروئید
• دیابت
• شرایط عصبی، مانند زوال عقل لوی و بیماری پارکینسون
• کم‌خونی

بهترین درمان برای سرگیجه ناشی از بیماری‌های نام برده شده به وضعیت سلامتی فرد بستگی دارد. به‌عنوان مثال، مدیریت سطح استرس و تمرین تکنیک‌های آرام‌بخش مانند مدیتیشن به کاهش تهوع و سرگیجه ناشی از مشکلات گوارشی کمک می‌کند.

مراجعه به پزشک و خرید دارو از داروخانه‌های سراسر کشور؛ مهم‌ترین اقدام برای رفع علت سرگیجه ناگهانی

در این مقاله به بررسی عوامل ایجاد‌کننده سرگیجه پرداختیم تا بدانیم «علت سرگیجه ناگهانی چیست». این عارضه در برخی موارد به دنبال مساسل کم اهمیتی مثل تغییر ناگهانی وضعیت جسم، انجام فعالیت شدید ورزشی و کم‌آبی ایجاد می‌شود که با رعایت چند نکته ساده به‌طورکامل رفع می‌شود. بااین‌حال بررسی علت سرگیجه ناگهانی هنگام بلند شدن در صورت تداوم این عارضه بسیار اهمیت خواهد داشت. این نوع سرگیجه ممکن است بر اثر بیماری های مزمن و کاهش سطح سلامت عمومی فرد ایجاد شود.

اولین راهکار برای جلوگیری از تشدید علت های سرگیجه ناگهانی و حالت تهوع مراجعه به پزشک است. پزشک باتوجه‌به وضعیت بالینی فرد برای تجویز دارو اقدام خواهد کرد. با خرید داروها از داروخانه‌های سراسر کشور نسبت به کاهش سرگیجه و رفع کامل این عرضه اقدام می‌شود.