سلامت دات لایف سلامت دات لایف با پوشش آخرین اخبار حوزه سلامت و ارائه راهکارهایی برای زندگی سالم با همراهی پزشکان متخصص در بیماری ها دیابت ، سرطان ، تغذیه ، ورزش پوست و مو
استفاده از فشارسنج یکی از روش‌های موثر برای کنترل سلامت قلب و عروق است. اندازه‌گیری منظم فشار خون می‌تواند به شما کمک کند تا مشکلات احتمالی را زودتر شناسایی کنید و از بروز بیماری‌های جدی‌تر جلوگیری کنید. اما نکته مهم این است که برای به دست آوردن نتایج دقیق و قابل‌اعتماد، باید اصول درست استفاده از فشارسنج را بدانید. در این مقاله، همه نکاتی را که برای استفاده از فشارسنج لازم است، توضیح می‌دهیم.
چرا اندازه‌گیری فشار خون مهم است؟
فشار خون بالا یا پایین می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات قلبی، کلیوی، دیابت و حتی مشکلات عصبی باشد. اگر فشار خون به‌درستی اندازه‌گیری نشود، ممکن است بر اساس اطلاعات نادرست تصمیم بگیرید و در نهایت به سلامتی خود آسیب بزنید. به همین دلیل، استفاده صحیح از فشارسنج برای نظارت بر وضعیت بدن ضروری است.
انواع فشارسنج و انتخاب بهترین گزینه
قبل از یادگیری روش استفاده از فشارسنج، بهتر است با انواع آن آشنا شوید تا مناسب‌ترین گزینه را انتخاب کنید.
فشارسنج دیجیتال
یکی از راحت‌ترین روش‌ها برای اندازه‌گیری فشار خون، استفاده از فشارسنج دیجیتال است. این دستگاه‌ها به‌راحتی قابل‌استفاده‌اند و نیازی به مهارت خاصی ندارند. فقط کافی است بازوبند را ببندید و دکمه را فشار دهید.
مدل‌های فشارسنج دیجیتال:
بازویی: دقت بیشتری دارد و معمولاً توسط پزشکان توصیه می‌شود.
مچی: حمل آن آسان‌تر است، اما برای به دست آوردن نتیجه دقیق، باید مچ دست را هم‌سطح با قلب نگه داشت.
فشارسنج عقربه‌ای (آنالوگ)
این مدل بیشتر در بیمارستان‌ها و توسط پزشکان متخصص استفاده می‌شود. برای خواندن نتیجه، باید بتوانید با گوشی پزشکی صدای نبض را بشنوید و عدد عقربه را بررسی کنید.
فشارسنج جیوه‌ای
این مدل دقت بسیار بالایی دارد، اما به دلیل خطرات ناشی از جیوه کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد. امروزه بیشتر در آزمایشگاه‌ها و مراکز پزشکی معتبر یافت می‌شود.
بهترین مدل فشارسنج کدام است؟
اگر قصد دارید در خانه فشار خون خود را کنترل کنید، استفاده از فشارسنج دیجیتال بازویی بهترین گزینه است. این مدل‌ها دقت بالایی دارند و استفاده از آن‌ها ساده‌تر است. با این حال، برای اطمینان از دقت اندازه‌گیری، خرید فشارسنج
از منابع معتبر مانند داروخانه‌های تخصصی و فروشگاه‌های آنلاین معتبر توصیه می‌شود. انتخاب دستگاهی با کیفیت بالا و استانداردهای پزشکی می‌تواند در کنترل بهتر سلامت شما نقش مؤثری داشته باشد.
یکی از عوامل مهم در دقت اندازه‌گیری فشار خون، کیفیت و استاندارد بودن دستگاه است. برخی از مدل‌های فشارسنج نیاز به بررسی و کالیبراسیون دوره‌ای دارند تا دقت آن‌ها حفظ شود. علاوه بر فشارسنج، سایر تجهیزات پزشکی مانند گوشی پزشکی، دستگاه‌های اندازه‌گیری اکسیژن خون (پالس اکسیمتر) و ترمومتر دیجیتال نیز می‌توانند در پایش وضعیت سلامت شما مؤثر باشند و اطلاعات دقیقی از وضعیت بدن ارائه دهند.
آماده‌سازی برای استفاده از فشارسنج
یکی از مهم‌ترین نکات در استفاده از فشارسنج این است که قبل از اندازه‌گیری، بدن در حالت آرامش و طبیعی باشد. برای اینکه نتیجه دقیقی بگیرید، این نکات را رعایت کنید:
- ۵ دقیقه استراحت کنید تا ضربان قلب و فشار خون به حالت عادی برگردد.
- ۳۰ دقیقه قبل از اندازه‌گیری از نوشیدن قهوه، چای، سیگار یا ورزش خودداری کنید.
- مثانه را خالی کنید، چون پر بودن آن می‌تواند فشار خون را بالا ببرد.
- در یک محیط آرام و بدون سر و صدا بنشینید تا تمرکز داشته باشید.
- روی یک صندلی راحت بنشینید، پاها را روی زمین بگذارید و از روی هم انداختن آن‌ها خودداری کنید.
روش صحیح استفاده از فشارسنج
بعد از آماده‌سازی، حالا نوبت به استفاده از فشارسنج و اندازه‌گیری دقیق فشار خون می‌رسد. در ادامه به نکات مهم این مرحله می‌پردازیم:
۱. بستن درست کاف (بازوبند)
برای اینکه اندازه‌گیری دقیقی داشته باشید، کاف را باید درست ببندید.
فشارسنج بازویی:
برای استفاده از فشارسنج بازویی، آستین را بالا بزنید و بازو را آزاد کنید. کاف را ۲ سانتی‌متر بالاتر از چین آرنج ببندید. دقت کنید که کاف را نه خیلی سفت و نه خیلی شل ببندید؛ باید بتوانید یک انگشت را زیر آن قرار دهید. بازو را روی میز و هم‌سطح با قلب نگه دارید.
فشارسنج مچی:
هنگام استفاده از فشارسنج مچی، دستگاه را روی مچ دست، دقیقاً بالای استخوان مچ ببندید. دست را هم‌سطح با قلب نگه دارید (می‌توانید دست را روی سینه بگذارید). هنگام اندازه‌گیری، حرکت نکنید و صحبت نکنید.
۲. وضعیت بدن هنگام اندازه‌گیری
وضعیت بدن در هنگام اندازه‌گیری با فشارسنج بسیار مهم است؛ به پشت تکیه دهید و در حالت آرام قرار بگیرید. دست را روی سطح صاف بگذارید و تکان ندهید، همچنین در حین اندازه‌گیری حرف نزنید و حرکت نکنید.
چند بار در روز فشار خون را اندازه بگیریم؟
برای گرفتن نتایج دقیق‌تر، توصیه می‌شود که صبح قبل از صبحانه و مصرف داروها، شب قبل از خواب، سه بار با فاصله ۱ تا ۲ دقیقه‌ای اندازه‌گیری کنید و میانگین آن‌ها را ثبت کنید.
اگر پزشک برنامه خاصی تعیین کرده، حتماً طبق آن عمل کنید.
رایج‌ترین اشتباهات هنگام استفاده از فشارسنج
اندازه‌گیری فشار خون یکی از بهترین روش‌ها برای کنترل سلامت قلب است، اما اگر به درستی انجام نشود، ممکن است نتایج نادرستی بدهد و مشکلات سلامتی را پنهان کند. بسیاری از افراد هنگام استفاده از فشارسنج دچار اشتباهاتی می‌شوند که بر دقت اندازه‌گیری تأثیر می‌گذارد. در ادامه به برخی از این اشتباهات می‌پردازیم:
۱. نشستن نادرست هنگام اندازه‌گیری
یکی از رایج‌ترین اشتباهات این است که افراد هنگام استفاده از فشارسنج در حالت نامناسبی قرار می‌گیرند. اگر بدن در حالت استاندارد نباشد، نتیجه می‌تواند کاملاً اشتباه باشد.
نشستن روی صندلی بدون تکیه دادن پشت، روی هم انداختن پاها، نشستن در حالت خم شده یا لم داده و قرار دادن دست در سطح پایین‌تر یا بالاتر از قلب اشتباه است.
برای اطلاع از فشار دقیق باید روی یک صندلی راحت بنشینید و پشت خود را به پشتی تکیه دهید. پاها را صاف روی زمین بگذارید و از روی هم انداختن آن‌ها خودداری کنید. بازو را روی یک سطح صاف و هم‌سطح با قلب قرار دهید.
۲. صحبت کردن یا حرکت کردن هنگام اندازه‌گیری
حین استفاده از فشارسنج، خیلی از افراد عادت دارند که با دیگران صحبت کنند یا گوشی موبایل خود را چک کنند، اما این کار می‌تواند نتیجه را تغییر دهد.
۳. بستن اشتباه کاف (بازوبند فشارسنج)
کاف، مهم‌ترین بخش فشارسنج‌های بازویی و مچی است. اگر آن را به درستی نبندید، فشار خون را اشتباه نشان می‌دهد.
دقت کنید که کاف را خیلی شل یا خیلی سفت نبندید، قرار دادن کاف خیلی بالا یا خیلی پایین روی بازو اشتباه است. از کاف‌هایی با اندازه نامناسب (خیلی بزرگ یا خیلی کوچک) استفاده نکنید.
۴. قرار دادن دست در ارتفاع نامناسب
فشارسنج مچی و بازویی باید در ارتفاع درستی نسبت به قلب قرار بگیرند تا نتیجه صحیح باشد.
پایین گرفتن دست، باعث افزایش غیرواقعی فشار خون می‌شود. همچنین بالا گرفتن دست، باعث کاهش غیرواقعی فشار خون می‌شود.
۵. اندازه‌گیری در شرایط نامناسب
فشار خون در شرایط مختلف بدن تغییر می‌کند. اگر در زمان نامناسبی آن را اندازه‌گیری کنید، نتایج نادرستی دریافت خواهید کرد. بنابر این اندازه‌گیری بلافاصله بعد از غذا، پس از ورزش یا مصرف سیگار، پس از خوردن چای یا قهوه زمان مناسبی نیست.
همچنین گرفتن فشار بلافاصله بعد از بیدار شدن از خواب منساب نیست؛ علاه‌بر این اندازه‌گیری مداوم و بیش از حد نیز باعث افزایش استرس می‌شود.
اگر فشار خون را چند بار اندازه‌گیری می‌کنید، بین هر بار اندازه‌گیری حداقل ۱ تا ۲ دقیقه فاصله بگذارید.
۶. استفاده از فشارسنج قدیمی و کالیبره‌نشده
یکی از عواملی که باعث می‌شود فشارسنج اعداد را اشتباه نشان دهد، این است که دستگاه قدیمی یا خراب شده باشد.
جمع‌بندی
استفاده از فشارسنج راهی خوبی برای کنترل سلامت است، اما تنها در صورتی که به درستی از آن استفاده کنید، نتایج قابل‌اعتمادی خواهید داشت. برای داشتن اندازه‌گیری دقیق، به نکات زیر توجه کنید:
- فشارسنج مناسب انتخاب کنید (دیجیتال برای مصرف خانگی، عقربه‌ای برای حرفه‌ای‌ها).
- قبل از اندازه‌گیری بدن را در حالت آرام قرار دهید و از مصرف مواد محرک پرهیز کنید.
- کاف را به درستی ببندید و دست را هم‌سطح قلب نگه دارید.
- سه بار اندازه‌گیری کنید و میانگین بگیرید تا نتیجه دقیق‌تری داشته باشید.
- نتایج را ثبت کنید و اگر فشار خون شما مداوم بالا یا پایین است، حتماً با پزشک مشورت کنید.
اگر این نکات را رعایت کنید، استفاده از فشارسنج به شما کمک می‌کند که سلامت خود را بهتر مدیریت کنید و از بروز مشکلات احتمالی پیشگیری کنید.
