به طور کلی اثرات ورزش بر روی مبتلایان به پارکینسون به دلیل تفاوت در مراحل مختلف بیماری متفاوت است.به دلیل اینکه ماهیت این بیماری دارای خصوصیات مزمن و پیشرونده است، لذا بررسی و ارزیابی منظم برنامه ورزشی این بیماران اهمیت ویژه ای دارد.
آنچه که تاکنون به صورت قطعی اثبات شده است ، این است که ورزش کردن در بیماران مبتلا به پارکینسون باعث بهبود توانایی های شناختی، حرکتی و عملکردی آنها می شود.
تأثیرات مثبت ورزش در بیماری پارکینسون
- توصیه کلی در مورد تأثیرات مثبت ورزش در بیماری پارکینسون
به طور خلاصه توصیه های کلی ورزشی در این بیماران انجام ورزش های دامنه ی حرکتی ،انعطاف پذیری، تعادل، آموزش راه رفتن صحیح، انجام حرکات و ورزش های هماهنگ است، تا بتوان به حفظ توانایی های عملکردی آنها کمک کرد.
با وجود توصیه های کلی در مورد ورز ش های هوازی و قدرتی متأسفانه شواهد علمی موجود در این رابطه معدود هستند.
علاوه بر این آموزش ورزش های اختصاصی جهت صحبت کردن و رفع محدودیت های خاص حرکتی در هر فرد پارکینسونی نیز مفید به نظر می رسد.
داروهای مورد استفاده در بیماران پارکینسون روی توان ورزشی این بیماران، مخصوصاً در هوای گرم اثر می گذارد. بسیاری از این بیماران همچنین دچار بیماری های قلبی عروقی هستند که میتواند روی نسخه ورزشی آنها تأثیرگذار باشد. به همین دلیل ویزیت توسط متخصص و تعیین ریسک قبل از شروع برنامه ورزشی و دریافت نسخه ورزشی الزامی است.
در مراحل پیشرفته بیماری، احتمال سقوط و اُفت فشار خون وضعیتی در این بیماران شایع است و این امر تعدیل نسخه ورزشی هوازی این بیماران را الزامی می کند.
تمرینات قدرتی و تعادلی در کاهش ریسک افتادن خصوصا در آنهایی که سابقه سقوط داشته اند بسیار تأثیرگذار است. در نهایت تمامی بیماران باید از وضعیت خود آگاه باشند و با تأثیرات مثبت ورزش منظم در کنترل و کاهش علائم خود آشنا شوند تا بتوانند پس از معاینه و دریافت تأیید اولیه پزشک، با پایبندی به نسخه ورزشی خود در ارتقا سطح سلامت بدنی و روحی خود گام بردارند.
تکنیک هایی که میتوانند، توانایی شروع حرکت یا از سرگیری حرکت را در دوره های بی حرکتی بهبود بخشند:
- تمرینات تکانشی و جنبانشی
- حرکات موزون
- استفاده از موسیقی و شمارش در در حین انجام ورزش
- کدام ورزش یا برنامه ورزشی، باید استفاده شود؟
انجمن پزشکی و ورزشی آمریکا دستورالعمل فعالیت فیزیکی ویژه ای برای این بیماران ارائه کرده است. در ادامه به طور خلاصه به این مطلب اشاره خواهد شد.
فراموش نکنیم هر فرد با توجه به شرایط فردی و شرایط بیماری اش و شدت آن نیازمند دریافت دستورهای ورزشی مرتبط با خودش است و متخصصین پزشکی ورزشی بهترین راهنمای این بیماران برای دادن نسخه ی ورزشی هستند.
-
برنامه های ورزشی برای پارکینسون
ورزشهای هوازی: به طور کلی توصیه به انجام 2-5 جلسه در هفته ورزش های هوازی هر بار به مدت 10یا60 دقیقه و حداقل به مدت 4 ماه می شود، شدت کلی تمرینات باید در حد متوسط باشد. باید توجه داشت تعیین شدت متوسط هر فرد با فرد دیگر متفاوت است.
مثال هایی از ورزش هوازی:
- راه رفتن
- دویدن
- دوچرخه ثابت
- اسکی فضایی
ورزشهای قدرتی: به طور کلی 1-5 روز در هفته، هر نوبت شامل 1-3 ست شامل 7-10 تکرار حرکت قدرتی توصیه میشود که حداقل به مدت 4 ماه باید ادامه داشته باشد. تعیین نوع حرکت ، لزوم استفاده از وزنه و تعیین میزان سنگینی وزنه بسته به هر فرد و نیاز های شخصی وی بوده و بهتر است جداگانه برای هر فرد تعیین شود.