ارتباط بین وبا ، آب آلوده و سبزیجات

بیماری وبا چگونه شیوع پیدا می کند ؟ وبا چیست ؟ مناطق آلوده به وبا کجا هستند؟ پاسخ به تمام پرسش ها در مقاله پیش روی شما در سایت سلامت دات لایف

وَبا بیماری است که از طریق آب توسط باکتری ویبریو کلرا ایجاد می‌شود. این بیماری در گذشته در ایران به نام مرگامرگی خوانده می‌شده‌است. این باکتری با نوشیدن آب آلوده یا خوردن ماهی نپخته یا خوردن صدف‌ها وارد بدن می‌شود. در ایران بیشترین راه انتقال مرگامرگی ، سبزی‌های آلوده است. سبزی‌هایی که در هنگام کاشته شدن با کود انسانی (پساب) تغذیه می‌شوند دارای بیشترین آلودگی هستند. مرگامرگی در طول تاریخ هفت بار همه گیری جهان گستر داشته است.

دکتر محمود نبوی در کارگاه منطقه ای مدیریت بیماری های منتقله از آب و غذا با اولویت وبا که به میزبانی مرکز بهداشت خوزستان در اهواز برگزار شد، اظهار کرد: سال گذشته اپیدمی وبا در عراق رویت شد و به خوزستان نیز سرایت کرد که با همت مراکز بهداشت استان، این اپیدمی کنترل و محدود به استان خوزستان شد و همه ایران را آلوده نکرد.

وی ادامه داد: عموما وبا در عراق، هر پنج یا شش سال یکبار اپیدمی می‌شود و بهار سال پس از آن نیز دوباره اپیدمی عود می کند. به همین دلیل، سازمان بهداشت جهانی جهت آمادگی و مقابله با این اپیدمی، به ایران اخطار داده است.

نبوی افزود: در ایران نیز هر پنج یا شش سال یک اپیدمی آندوژن شایع می‌شود که مبدا آن ناحیه مرکزی کشور است و پس از آلوده شدن تهران، بیشتر استان های کشور نیز آلوده می‌شوند. از آنجا که آخرین اپیدمی کشور در سال 1390 ایجاد شده، احتمال این که امسال اپیدمی بزرگی در کشور بروز یابد، بسیار بالا است. این که کشوری بگوید موردی از بیماری وبا ندارد، نشان دهنده آن است که در این زمینه به درستی عمل نکرده و نمونه گیری درستی نداشته است.

نبوی ادامه داد: ایران نیز از سال 1344 تاکنون موارد وبا را داشته است. ایران سالانه 400 تا 500 هزار مورد بستری اسهال را دارد و بین 200 تا 300 هزار مورد نمونه برداری انجام می دهد، یعنی حدود 60 درصد از کل تعداد موارد ابتلا به اسهال را جهت تشخیص وبا ، نمونه برداری می‌کند ولی برخی کشورها نمونه گیری را انجام نمی‌دهند.

وی با اشاره به نحوه شیوع بیماری وبا اظهار کرد: ویبریوها باکتری شایع آب های سطحی هستند و حتی در کشورهایی که سیستم مراقبت خوبی دارند نیز موارد این نوع اپیدمی را گزارش می‌کنند ولی به صورت محدود. علت کم بودن این اپیدمی در این کشورها، کنترل فاضلاب و آب این مناطق است. اکنون نیز 98 درصد آب های آشامیدنی در کشور ما کلرینه می‌شود و از آنجا که وبا به کلر حساس است، میزان شیوع این اپیدمی نیز کاهش می یابد.

معاون مرکز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت با بیان این‌که شیوع وبا به دلیل آلودگی سبزیجات و صیفی جاتی است که از فاضلاب آبیاری می‌شوند، گفت: در کشور ما جهت پیشگیری از اپیدمی وبا، مساله کنترل آب انجام شده و تنها مساله کنترل فاضلاب است که جهت پیشگیری این اپیدمی با آن روبه رو هستیم.

وی با بیان این‌که منطقه مرکز کشور ایران، کانون وبا است، اظهار کرد: در حال حاضر با توجه به ارائه آموزش‌ها در زمینه بهداشت مواد مصرفی در سه دهه گذشته، میزان بیماری های روده ای کاهش پیدا کرده است. همچنین میزان مشاهده بیماری حصبه در ایران، از 30 هزار مورد به 300 مورد در سال کاهش یافته است. میزان ابتلا به اسهال نیز کم شده و شیوع وبا نیز که سالی 20 هزار مورد بود، به 1000 مورد در سال رسیده است.

وی ادامه داد: کشور ایران در شیوع وبا همیشه از دو کانون ضربه پذیر بوده است؛ یکی در منطقه سیستان و بلوچستان که در فروردین ماه از پاکستان این اپیدمی گرفته می‌شود و منطقه دیگر نیز استان‌های غربی مانند خوزستان و کردستان که هر چند سال یک بار از شمال عراق این اپیدمی را می‌گیرند. بدین ترتیب، کشور ما باید هر چند سال یک بار منتظر شیوع یک اپیدمی و هر سال مراقب ورود این نوع اپیدمی از دو کانون شرق و غرب کشور به دلیل همجواری با کشورهای پاکستان و عراق باشد.

نبوی با اشاره به این که تا سال 1384 شیوع وبا در کشور انکار می‌شد، بیان کرد: سیستم بهداشتی کشور به گونه ای است که هیچ گاه اپیدمی‌های مرزی، تنه کشور را آلوده نکرده‌اند. اپیدمی وبا در سال 1344 وارد کشور شد ولی سیستم بهداشت سابق کشور تا سال 84 به گونه ای بود که ورود این اپیدمی را انکار می‌کردند ولی هنگامی که درسال 84 وجود این اپیدمی و بیان مسایل مراقبتی جهت پیشگیری و درمان آن در کشور اعلام شد، از میزان شیوع این بیماری در کشور کاسته شد.

وی گفت: برآوردهای سازمان بهداشت جهانی حاکی از این است که اپیدمی یک روزه رفع نمی‌شود و چنانچه کنترل از آغاز آن انجام شود، ممکن است رفع آن یک ماه و نیم زمان برد و اگر کنترل اپیدمی صورت نگیرد نیز رفع آن تا چهار ماه طول می‌کشد.

معاون مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت با بیان این‌که اپیدمی ها در هفته‌های آغازین شیوع خود تلفات سنگینی دارند، عنوان کرد: این میزان تلفات بدان دلیل است که مردم جهت درمان بیماری دیر اقدام می‌کنند و پزشکان نیز منتظر اپیدمی نیستند. در راستای کاهش این تلفات، در فصول گرم به سیستم بهداشتی هشدار داده می‌شود؛ زیرا ویبریو کلرا (باکتری مولد وبا) در آب زیر 11 درجه می میرد و در گرما است که فعال می‌شود.

وی با اشاره به نقشه شیوع وبا در ایران گفت: اپیدمی از سال 1344 وارد کشور ما شد و در سال 49 یکی از بزرگ ترین اپیدمی‌ها با ثبت 20 هزار مورد مشاهده شده است. همچنین در سال‌ 57، 10 هزار مورد، در سال 77 نیز 10 هزار مورد و در سال‌های 84 و 90 نیز 1000 مورد ابتلا به بیماری وبا در ایران ثبت شده است.

نبوی افزود: میزان کم اپیدمی در سال‌های 84 و 90 در کشور به این دلیل بوده که 98 درصد آب ها در این سال‌ها کلرینه شدند و به این جهت ما در سال 90 تنها یک درصد مرگ در اپیدمی وبا داشتیم.

وی با بیان این‌که وبا به دو نوع اوگابا و اینابا بروز می‌یابد، ادامه داد: بیشتر موارد اپیدمی وبا در کشور ما، وبا نوع اوگابا بوده است و کمتر اپیدمی نوع اینابا داشته‌ایم. همچنین بیشتر موارد برای درمان به بیمارستان‌های دولتی مراجعه کرده‌اند و شهرها نیز دو برابر روستاهای کشور درگیر اپیدمی بوده‌اند که این رقم به دلیل جمعیت 70 به 30 شهر و روستا در کشور ما است.

نبوی گفت: بیشتر موارد ابتلا به وبا در اپیدمی سال 90 داخلی بوده و منشا اپیدمی که خوزستان در سال 94 درگیر آن بود، از عراق بوده است. این اپیدمی در خوزستان به درستی مهار شد و اگر افرادی در استان‌های دیگر کشور در این سال به وبا مبتلا شدند، به دلیل رفت و آمد زائران به عراق بوده است.