سردرد کودکان می تواند عوامل مختلفی داشته باشد. بیماری های مختلف در کودکان از جمله سرماخوردگی ، آنفولانزا ، عفونت گوش و سینوس ها می تواند اصلی ترین عوامل در بوجود آوردن سردرد در کودکان باشند. برخی از عفونت های جدی تر همچون مننژیت و آنسفالیت ها ( التهاب حاد بافت مغزی ) نیز می توانند سردرد ایجاد کنند اما اینگونه عوامل معمولا با تب و خشکی و سفتی گردن همراه هستند. سلامت دات لایف در نظر دارد در جریان این نوشته عوامل و نشانه های شایع را برای شما قابل شناسایی کند. با ما همراه باشید… در مقاله سردرد کودکان نشان دهندۀ چیست ؟
انواع سردرد کودکان و عوامل بوجود آورندۀ آن
سردرد کودکان ممکن است حاد یا مزمن (بیش از یک هفته) یا دوره ای باشند. سردرد های میگرنی یا تنشی که استرس و زمینه ژنتیک در بروز آنها خیلی مهم هستند، جزو سردردهای اولیه محسوب می شوند، اما گاهی سردرد ناشی از علل دیگری مانند مننژیت ، آنسفالیک ، عفونت های مغزی ، تومور مغزی یا افزایش فشار داخل مغز است که این سردرد های ثانویه بسیار خطرناک و جدی هستند. گاهی نیز دندان درد یا درد سینوزیت سبب احساس درد در جمجمه می شود که اینگونه سردرد ها ارجاعی هستند. انواع سردردها را پزشک متخصص باید بررسی کند و افتراق دهد. برخلاف بزرگسالان که سردرد حاد و شدید اولیه در آنها بسیار خطرناک بوده و ممکن است نشانه ی خونریزی مغزی باشد، خوشبختانه سردرد های حاد و ناگهانی کودک در صورتی که حال عمومی وی مساعد باشد، معمولا خطرناک نیست و مربوط به عفونت های سیستم تنفسی فوقانی است. در این موارد نیاز به اقدام خاصی غیر از اطمینان بخشی توسط پزشک و درمان با مسکن استامینوفن نخواهد بود. البته در صورتی که سردرد حاد کودک با علائمی مانند تحریک مننژ، وخامت حال عمومی یا احتمال مشکلات خاصی همراه باشد، بررسی های دقیق تر توسط متخصص و جدی گرفتن مساله اهمیت زیادی پیدا می کند.
از جمله علائم تحریک مننژ سردرد، سرگیجه، خواب آلودگی، سفتی گردن و حالت تهوع و استفراغ است.
عوامل بسیار مختلفی می توانند باعث ایجاد سردرد شوند، مثلا بعضی افراد نسبت به خوابشان بسیار حساس هستند و اگر کمتر از حد معمول بخوابند و یا ناگهان از خواب بپرند، دچار سردرد می شوند. بعضی بچه ها هم هستند که اگر تشنه بمانند و یا ضربه کوچکی به سرشان بخورد و یا بیش از حد جلوی تلویزیون یا کامپیوتر بنشینند، سردرد می گیرند.
آیا سردرد کودکان می تواند ماهیت ارثی داشته باشد؟
بچه ها هم درست مثل بزرگ ترها دچار سردرد می شوند و تا حدی می توان گفت که سردرد ماهیت ارثی هم دارد، یعنی اگر شما و همسرتان هر چند وقت یک بار دچار سردرد می شوید، فرزند شما هم ممکن است سردرد بگیرد. در رابطه با نقش ژنتیک در بروز سردردهای میگرنی نیز باید اشاره کرد که این مساله اثبات شده است و بچه هایی که پدر یا مادرشان سابقه ابتلا به این دردها یا معادل های میگرن مانند ماشین گرفتگی را دارند درمعرض خطر ابتلا به این مشکل هستند. پزشکان دلایل مختلفی را در بروز سردرد کودکان موثر میدانند. کم آبی بدن ، عدم خوردن یک وعده غذایی در روز که منجر به پایین آمدن سطح قند خون شده و همچنین استرس و اضطراب که در خانه و یا مدرسه کودک وجود دارد
سردرد کودکان با سردرد بزرگسالان متفاوت است
سردرد کودکان از مشکلات شایع در طب کودکان است چرا که سردرد میتواند اثراتی بر توان یادگیری کودک ، خاطرات ، شخصیت ، فعالیت های اجتماعی و تحصیلی او بگذارد.
نکته قابل توجه در کودکان ، عدم توانایی آن ها در بیان درذ و علائم آن است و پاسخ آنها نسبت به سردرد الگوی قابل پیش بینی ندارد و ممکن است حالت هایی چون بیقراری ، کج خلقی و استفراغ داشته باشند. کودکان در مواجهه با چنین حالتی یک اتاق تاریک را ترجیح می دهند و یا مکرراً سر و چشم خود را می مالند.
اگر سردرد کودکان همراه با تهوع و استفراغ باشد ، می توان گفت ماهیت اینگونه سردردها میگرنی است.
در سردردهای مزمن پیش رونده ، شدت حمله ها رو به بدتر شدن می رود. اولین علامت اینگونه سردرد ها افزایش فشار داخل جمجمه است که بیشتر هنگام برخاستن از خواب و اوایل صبح رخ می دهد و می تواند با علائمی همچون تهوع ، استفراغ ، خواب آلودگی ، تغییرات شخصیتی و خلقی و تاری دید همراه باشد.
سردرد های مزمن غیر پیشرونده ناشی از انقباض عضلانی است. این سردرد ها در طول روز رخ میدهد و به دفعات تکرار می شود و اغلب با استرس های روحی و تنش های زندگی مرتبط است.
اغلب سردرد در کودکان کمتر از 10 سال ، ناشی از میگرن است ، این عارضه فامیلی است ولی توارث مشخصی برای آن شناخته نشده است در حالی که سابقه فامیلی در اکثر کودکان مثبت است. سردرد کودکان با سردرد بزرگسالان متفاوت است؛ این سردرد ها اغلب کوتاه مدت هستند و ممکن است با برخی عوامل تشدید شوند. عواملی همچون استرس ، اضطراب ، هیجان ، مسافرت ، رژیم غذایی ، مواد غذایی چون شکلات ، گوشت های از پیش آماده و نیترات ها به عنوان عوامل محرک در این رابطه ذکر می شوند.
علائم سردرد در شیرخواران کدامند ؟
علائم سردرد و میگرن در کودکان ، به خصوص شیرخواران و به طور خاص تر در ماه های نخست تولد واضح و مشخص نیست. رنگ پریدگی ، دل درد ، بی قراری ، خواب آلودگی ، حرکات پرشی آنی ، بی اشتهایی و بی حالی حتی علائم ماشین گرفتگی همراه تهوع و استفراغ می توانند علائم سردرد کودکان باشند.
سردردهایی که باید جدی بگیریم
در بعضی موارد سردرد کودکان نشانه ای از مشکلی جدی است و باید به عنوان یک عامل خطر در نظر گرفته شود که از جمله مهم ترین آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد :
سردردهای پیشرونده که بیش از یک هفته طول کشیده، مزمن تلقی می شود و به تدریج شدت آنها افزایش می یابد.
سردرد اول صبح پیش از آنکه کودک از رختخواب برخیزد.
سردردی که کودک را از خواب بیدار کند.
اگر سردرد با استفراغ خوب شود ، نوع خطرناکی است.
سردردهای دوره ای و تکرار شونده ، به خصوص در سنین کمتر از ۶ سال نیاز به مداخله پزشکی و تصویربرداری مغزی دارد.
سردرد همراه با کاهش وزن و زمانی که کودک به طور مکرر از سردرد شکایت دارد و علائم بارز میگرن در والدین نیز دیده نمی شود نیاز به تصویربرداری مغزی خواهد داشت.
سردرد توأم با علائمی مانند بی حسی یا فلجی نیمی از بدن ، کاهش بینایی ، تشخیص افزایش فشار خون حین معاینه و ورم اعصاب انتهای چشم ، بسیار مهم و خطرناک هستند و کودک باید بلافاصله توسط پزشک متخصص معاینه شود و اقدامات لازم مانند تصویربرداری مغز و … انجام گیرد.
درمان سردرد کودکان
در مرحله حاد سردرد ، کودک باید در محیطی تاریک و آرام استراحت کند و داروهای مسکن مانند استامینوفن به طور موقت توصیه می شود. مصرف داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی مانند پروفن و ناپروکسن بهتر است تجویز نشود زیرا عوارض گوارشی و خونریزی روده ای برای کودک دارد که البته در موارد ضروری ممکن است لازم باشد. همچنین بعضی داروهای گروه تریپتانها که برای بزرگسالان مورد استفاده است نباید برای کودکان تجویز شود. اگر کودک دچار تهوع و استفراغ شدید است می توان داروهای ضدتهوع را در مرحله حاد سردرد تجویز کرد.