آیا در دوران بارداری مصرف مکمل ها نیاز است؟
بله، کسب مواد مغذی مورد نیاز خود و نوزادتان در دوران بارداری، حتی اگر شما یک رژیم غذایی کامل را داشته باشید و یک طیف گسترده ای از مواد غذایی شامل گوشت، محصولات لبنی، میوه، سبزیجات، غلات و حبوبات را مصرف کنید؛ بسیار سخت است.
اغلب زنان می توانند از ویتامین ها و مواد معدنی – ترجیحا قبل از شروع بارداری- استفاده کنند. شما می توانید با مصرف مواد غذایی و ویتامین ها قبل از دوران بارداری، مقدار مناسبی مواد غذایی و ویتامین مورد نیاز خود را در طول بارداری تضمین کند.
مصرف ویتامین ها و مواد معدنی در طول بارداری، مخصوصا برای زنانی که رژیم های غذایی خاص، محدودیت های غذایی، مسائل بهداشتی و عوارض بارداری دارند، اهمیت بیش تری دارد.
شرایط زیر در تشخیص مصرف نوع مکمل ها اهمیت دارند:
- گیاه خوار بودن یا وگن بودن شخص
- حساسیت به لاکتوز یا سایر مواد غذایی
- دود کردن یا استفاده ی نادرست از مواد غذایی
- ابتلا به اختلالات خونی خاص
- ابتلا به بیماری های مزمن خاص
- داشتن جراحی در اطراف معده
- دوگانگی و چند شخصیتی بودن
مکمل های مورد نیاز در دوران بارداری که از طریق مصرف مواد غذایی تامین نمی شوند :
اگر شما در مورد نوع تغذیه خود دچار سردرگمی شده اید؛ شما می توانید با خواندن ادامه ی این مقاله ی سلامت دات لایف به آگاهی کاملی نسبت به نوع تغذیه و مکمل های مورد نیاز خود در دوران بارداری برسید.
دو ماده ی مغذی حیاتی، اسید فولیک و آهن، همیشه در مکمل های مصرفی دوران بارداری وجود دارند؛ زیرا، بیش تر زنان باردار نمی توانند مقدار کافی این مواد معدنی را از طریق مصرف مواد غذایی به دست آورند.
- اسید فولیک
ذخیره داشتن مقدار کافی ویتامین B خطر ابتلا کودک به نقص تار های عصبی، مانند اسپینابیفیدا و آننسفالی را ۵۰ تا ۷۰ درصد کاهش می دهد و هم چنین مقدار کافی اسید فولیک، خطر بروز نقص های دیگر مانند شکاف لب، کام شکاف دار و بیماری های قلبی را نیز می کاهد. کسب کردن مقدار کافی فولیک اسید، خطر ابتلا به پری اکلامپسی را نیز کاهش می دهد.
بدن شما نسخه ی مصنوعی فولیک اسید را بهتر از منابع طبیعی آن در مواد غذایی، جذب می کند؛ بنابراین اگر شما یک رژیم غذایی متعادل نیز داشته باشید، مصرف یک مکمل در دوران بارداری به شدت توصیه می شود. باید روزانه از یک قرص 1 میلی گرمی اسید فولیک، از 3 ماه قبل از بارداری تا پایان ماه سوم بارداری استفاده شود. در مادرانی که قرص ضد تشنج می خورند یا سابقه فرزند با نقایص عصبی دارند، قرص 5 میلی گرمی روزانه توصیه می شود.
- آهن
اکثر مادران، با توجه به افزایش نیاز بدن خود به آهن در دوران بارداری، نمی توانند مقدار کافی این ماده ی معدنی را از طریق مصرف مواد غذایی به دست بیاورند که این مسئله منجر به ایجاد کم خونی ناشی از فقر آهن در آن ها می شود. اجتناب از کم خونی ناشی از فقر آهن، زایمان زودرس، وزن کم نوزاد در هنگام تولد و مرگ و میر نوزادان را کاهش می دهد.
مواد مورد نیاز در دوران بارداری که به میزان کم در مکمل ها وجود دارند.
- کلسیم
مکمل های مصرفی در دوران بارداری دارای مقدار کمی کلسیم هستند، در نتیجه با توجه به میزان نیاز مادران باردار به کلسیم، این میزان کلسیم موجود در مکمل ها کافی نمی باشد زیرا شما به میزان نسبتا زیادی کلسیم برای رشد استخوان ها، دندان ها، اعصاب و عضلات سالم ( از جمله قلب ) نوزاد خود احتیاج دارید.
بیش تر مکمل های دوران بارداری دارای ۱۰۰ تا ۲۰۰ میلی گرم کلسیم هستند ولی بعضی از آن ها هیچ مقداری از کلسیم در مواد سازنده ی خود ندارند، زیرا کلسیم یک ماده ی معدنی بزرگ است و درحال حاض قرص های مکمل بارداری به اندازه ی کافی بزرگ نیستند.
- اسید های چرب ضروری
متاسفانه، ویتامین های دوران بارداری هیچ کدام از اسید های چرب ضروری مانند اسید چرب امگا۳ DHA و EPA که برای رشد مغز، عصب و بافت چشم نوزاد بسیار اهمیت دارند، را در ترکیب سازنده ی خود ندارند.
ماهی یک منبع اصلی از DHA و EPA است، اما شما باید توجه داشته باشید که از مصرف ماهی به مقدار زیاد در طول بارداری خودداری کنید، زیرا ماهی به دلیل دارا بودن مقدار زیادی جیوه، برای دوران بارداری شما مناسب نمی باشد. از آن جایی که وجود امگا۳ برای رشد نوزاد شما ضروری است، حتما با پزشک خود در مورد مصرف مکمل ها صحبت کنید.
- ویتامین D
بدن شما این ویتامین محلول در چربی را برای کمک به ساخت استخوان ها و دندان های کودک شما نیاز دارد، در ضمن ویتامین D نقش مهمی را در حفظ سطح کلسیم و فسفر ایفا می کند.
اگر شما در طول دوران بارداری خود دچار کمبود ویتامین D باشید، ممکن است نوزاد شما نیز در زمان تولد به کمبود ویتامین D در بدن خود، دچار شود، این موضوع کودک شما را در معرض خطر ابتلا به نرمی استخوان که می تواند به شکستگی و تغییر شکل منجر شود، رشد غیر طبیعی استخوان ها و تاثیر در رشد فیزیکی کودک، قرار می دهد. کمبود ویتامین D با افزایش خطر ابتلا به پری کلامپسی و انجام عمل سزارین نیز مرتبط است.
چگونه یک مکمل مناسب برای دوران بارداری انتخاب کنید؟
متاسفانه چون اداره ی غذا و دارو، مواد تشکیل دهنده ی مکمل های ویتامین و مواد معدنی را تنظیم نمی کند و هیچ استانداردی نیز برای آن ها تعیین نکرده است، بنابراین شما برای مصرف یک مکمل خوب و مناسب در دوران بارداری، لازم است که با پزشک خود مشورت کنید. در اولین معاینه ی بعد از بارداری یا معاینه ی قبل از شروع بارداری خود، پزشک شما احتملا شروع یک مکمل ویتامین را به همراه نسخه و بدون توجه به برند های مکمل ها و با توجه به استاندارد بودن آن ها، برای شما تجویز می کند. به یاد داشته باشید که در طول مصرف مکمل های توصیه شده توسط پزشک، هیچ مکمل دیگری را مصرف نکنید.
یک مکمل خوب مقدار احتیاج بدن شما به آهن و اسید فولیک که به طور طبیعی با مصرف مواد غذایی برای بدن تامین نمی شوند را فراهم می کند و بلعکس از افزایش بیش از حد مواد مضر برای بدن به خصوص ویتامین A جلوگیری می کند، به عبارت دیگر میزان مورد نیاز ویتامین A، نه بیشتر را برای بدن تامین می کند.
ویتامین A بدست آمده از محصولات حیوانی می تواند در صورت بالا بودن میزان آن در بدن، باعث بروز نقایصی در هنگام تولد نوزاد شود، چون ویتامین A در اکثر مکمل های بارداری حداقل تا حدی به شکل بتاکاروتن وجود دارد. بتاکاروتن مواد مغذی در میوه و سبزیجات می باشد که بدن انسان می تواند آن را به ویتامین A تبدیل کند. برخلاف ویتامین A بدست آمده از محصولات حیوانی، بتاکاروتن در میزان بالا نیز خطری برای مادر و نوزاد ندارد.
خوردن دو مکمل ویتامین در یک روز در دوران بارداری
اگر شما دو مکمل را به طور اشتباهی در یک روز مصرف کردید، نگران نباشید؛ دریافت میزان دوبرابر مواد مغذی در یک روز صدمه ای به شما و نوزادتان نمی رساند، ولی تکرار این اشتباه در اغلب اوقات می تواند مضر باشد؛ بنابراین تکرار نکردن این اشتباه بسیار حائز اهمیت است.
اگر پزشک به دلایلی بیان کرد که بدن شما به میزان بیشتری به مواد مغذی خاص مانند آهن و کلسیم نیاز دارد، شما می توانید با مصرف مکمل های جداگانه این نیاز بدن خود را تامین کنید.
وجود مشکل در بلع قرص های مکمل بارداری
قرص های مکمل ویتامین و مواد معدنی در دوران بارداری تقریبا اندازه ی بزرگی دارند، به همین دلیل گروهی از زنان باردار به خصوص زمانی که دچار تهوع هستند، این مکمل ها را به سختی می بلعند.
اگر شما نیز در بلعیدن مکمل های بارداری مشکل دارید، این مسئله را با پزشک خود در میان بگذارید تا پزشک یک قرص کوچک تر و با یک روکش نرم تر که باعث راحت تر بلعیده شدن آن می شود را برای شما تجویز کند. قرص های که حاوی کلسیم نیستند، کوچک تر می باشند و در نتیجه شما می توانید کلسیم مورد نیاز خود را از راه های دیگر کسب کنید.
ویتامین های جویدنی بارداری و حتی پودر مکمل های بارداری که در آب حل می شوند نیز در دسترس هستند، بنابراین در صورت راحتی با هر یک از این نوع مکمل های بارداری ان را آنتخاب و مصرف کنید.
اگر مصرف مکمل ها باعث ایجاد ناراحتی در معده شوند:
اگر شما در حال مصرف مکملی با بیش از ۳۰ میلی گرم آهن هستید، ممکن است باعث بروزناراحتی در دستگاه گوارش شما شود. ( مکمل هایی که شامل ۳۰ میلی گرم آهن یا کم تر از آن هستند، احتمالا هیچ مشکلی را در شما به وجود نمی آورند).
مصرف بیش از حد آهن می تواند باعث ایجاد یبوست در فرد شود که البته مشکل بسیاری از زنان باردار است. هم چنین مصرف بیش از حد آهن باعث بروز تهوع و به ندرت اسهال در فرد می شود.
اگر مصرف آهن باعث پریشانی معده ی شما شده است، با پزشک خود در مورد آن صحبت کنید؛ اگر شما دچار کم خونی نیستید، احتمالا پزشک مکمل هایی با میزان کم ترآهن برای شما تجویز می کند ولی اگر شما کم خونی داشته باشید، سعی کنید با نوشیدن آب آلبالو، خوردن دو تا سه عدد میوه در روز و یا با استفاده از یک مکمل فیبر اسفرزه به عادی شدن شرایط خود کمک کنید.
برای جلوگیری از تهوع، مکمل های خود را در هنگام خواب مصرف کنید؛ پزشک حتی ممکن است مصرف مکمل ها را بعد از غذا به شما توصیه کند؛ زیرا، زمانی که معده پر است، قرص راحت تر بلعیده می شود و یا تحمل بلع آن راحت تر می شود.