بیماری تراخم چشم ( trachoma ) یک بیماری عفونی باکتریایی است. باکتری کلامیدیا تراکوماتیس که گرم منفی بوده و برای اولین بار در کیسه زرده تخم مرغ کشت داده شده ، عامل اصلی ایجاد کننده بیماری تراخم چشم است. به بیماری تراخم چشم ، چشم درد مصری نیز می گویند. عفونت باکتری کلامیدیا تراکوماتیس موجب سفتی سطح داخلی پلک می شود. سفت شدن سطح درونی پلک ها بسیار خطرناک بوده و می تواند نهایتأ بینایی فرد را نشانه رود. سلامت دات لایف در نوشته تراخم چشم چیست و چه علائمی دارد ، در مورد این بیماری بیش تر توضیح خواهد داد.
تعریف بیماری تراخم چشم
تراخم که ورم ملتحمه گرانول و چشم درد مصری نیز نامیده میشود، یک بیماری عفونی ناشی از باکتری کلامیدیا تراکوماتیس است. این عفونت موجب سفت شدن سطح داخلی پلک می شود. این سفت شدن میتواند منجر به درد چشم ، شکنندگی سطح بیرونی یا قرنیه چشم ها ، و احتمالاً کوری شود.
تراخم نوعی عفونت مزمن چشمی است که موجب التهاب و ایجاد ترشح چرکی در چشم میشود. طولانی شدن بیماری تراخم و تاخیر در درمان این بیماری از عواملی است که منجر به از دست دادن قسمتی از بینایی و یا نابینایی کامل فرد خواهد شد. این بیماری در ایران نیز در نواحی جنوب و به خصوص خوزستان شیوع زیادی داشته و امروزه در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه رو به ریشه کنی است.
تراخم چشم دو مرحله دارد :
مرحله اول ، عفونت فعال ملتحمه چشم توسط باکتری کلامیدیا تراکوماتیس می باشد.
- این مرحله از بیماری بسیار مسری است.
در مرحله دوم ، بیماری سبب آسیب به قرنیه چشم می شود.
- ابتلا به تراخم چشم ، ایمنی دائمی در بدن فرد ایجاد نمی کند و احتمال ابتلای مجدد وجود دارد.
- بیشترین شیوع بیماری در کودکان سنین ۳ تا ۵ سال دیده می شود.
- این بیماری در شیرخواران و کودکان با حداقل عارضه می باشد و برطرف می گردد، ولی در بزرگسالان اغلب حاد می باشد و عوارض دارد.
- این بیماری در زنان شایع تر از مردان است.
چگونگی انتقال عفونت تراخم چشم
تعداد زیادی میکروب ، باکتری و ویروس از طریق دست آلوده ، آب آلوده ، حوله ، گرد و غبار ، مگس و اشیای مختلف به چشم منتقل شده و باعث ایجاد عفونت و التهاب میشوند.
انتقال این بیماری با تماس مستقیم صورت می گیرد، بنابراین تماس کودکان ، والدین و اعضای خانواده به راحتی موجب انتقال بیماری خواهد شد. لذا افراد خانواده نیز باید توسط پزشک معاینه شوند.
باکتری می تواند بوسیله استفاده از وسایل شخصی مشترک مثل حوله ، پتو یا بالش مشترک نیز انتقال یابد. به علاوه نوعی مگس نیز که قادر به تخم گذاری روی صورت انسان است، می تواند ناقل این باکتری باشد.
راه سرایت این بیماری به افراد سالم از طریق ترشحات چشم و بینی و اشک مبتلایان به این بیماری است. آبهای آلوده ، مگس و دستمال آلوده در انتقال این بیماری نقش مهمی دارند.
معمولاً باید قبل از اینکه زخم پلک آنقدر بزرگ شود که مالش مژهها روی چشم آغاز شود، در طول یک دوره چند ساله تزریقات زیادی انجام گیرد.
علائم و نشانه های بیماری تراخم چشم
علائم اولیه بیماری تراخم چشم شامل درد و ورم پلک ها ، ترشح از چشم ها ، ریزش اشک ، ترس از نور ، پرخونی چشم و تاری دید است. تمامی نشانه های تراخم در پلک فوقانی ، قسمت بالایی ملتحمه و قرنیه شدیدتر از قسمت پایینی است و در صورت عدم درمان در این مرحله ، به تدریج عروق خونی روی قرنیه رشد خواهند کرد. در اثر تکرار عفونت ، عوارضی چون اشک ریزش، افتادگی پلک، انسداد مجاری اشک و برگشتن مژه ها به داخل پلک ، بیمار را درگیر خواهد کرد. البته معمولا یک هفته بعد از تماس، علائم بیماری به تدریج بروز خواهند کرد.
شروع بیماری در کودکان یا شیرخواران آهسته است و ممکن است بیمار با عوارض کم یا بدون عوارض بهبود یابد اما بیماری در بالغین به صورت شدید آغاز می شود و عوارض زودتر بروز می کند.
راه های درمان بیماری تراخم چشم
درمان تراخم چشم در صورت عدم رعایت بهداشت محیط و فردی ، کاری مفید نخواهد بود و بیماری مجدداً بروز خواهد کرد. جهت درمان از روش های زیر استفاده می شود :
درمان طبی : در مراحل اولیه تراخم، درمان با آنتی بیوتیک خوراکی به تنهایی جهت ریشه کن کردن تراخم کافی است. البته تمام خانواده باید همزمان درمان شوند.
درمان جراحی : در مراحل بعدی تراخم که شامل دردناک شدن چشم و بروز ناهنجاری های پلکی است به جراحی نیاز است. همچنین در مواردی که قرنیه کدر شده و سبب اختلال دید می شود، پیوند قرنیه جهت بهبود دید می تواند کمک کننده باشد ولی نتیجه همیشه ایده آل نیست.
دیگر بیماری های مربوط به چشم را در سلامت دات لایف مطالعه کنید.