داروهای ساخته شده از دریا

بسیاری از موجودات دریایی مواد شیمیایی تولید می­ کنند که در موجودات خشکی زی کمیاب است و یا اصلا دیده نمی ­شود. این مواد شیمیایی فقط توسط موجودات دریایی ، اغلب به دلیل شرایط محیطی و برای مواجه با شکارچیان خودشان تولید می­گردد. به این ترتیب از مدت‌ها پیش ، موجودات دریایی به عنوان موجوداتی مطرح بودند که حاوی دارو‌های ناشناخته و جدیدی بوده و مختص همان مناطق بودند. موجوداتی که این ترکیبات شیمیایی را تولید می­کنند اکثرا شامل اسفنج­ ها ، جلبک­ ها ، کیسه تنان ، تونیکاتا و نرم تنان عقب آبشش می ­باشند. در مقاله داروهای ساخته شده از دریا سعی خواهیم کرد با شما را با برخی از داروهای دریایی آشنا کنیم.

در این راستا خیارهای دریایی قرن‏ ها است که در فرمولاسیون داروهای سنتی در شرق آسیا استفاده می‏شود. دلیل وجود خواص اثربخش ، اعم از ضد تومور، تسریع در بهبود زخم ، ضد انعقاد ، ضد فشار خون ، ضد سرطان ، در خیار دریایی و همچنین درمان آسم ، رماتیسم و آنمی را می توان به حضور موادی همچون ترکیباتی با ساختار شیمیایی گلیکو ترپنوئید ، کندروکتین سولفات ، گلوکز آمینو گلیکان ، پلی‏ساکارید سولفاته ، گلیکو پروتئین ، گلیکو اسفنگو لیپید و اسید‏های چرب ضروری در خیار دریایی نسبت داد.

ساخت داروهای دریایی

همین­طور از اسفنج در تهیه دارویی برای درمان تومور‌های گواتر استفاده شده و یا عروس دریایی ماده‌ای برای بی‌اثر کردن سم بوتولیسم موجود در کنسروها دارد.

به علاوه یک نوع استروئید با نام اسکوالامین در کوسۀ سگ ماهی وجود دارد که باعث نابودی نوعی قارچ می­شود که عفونت­ های خطرناکی را در بیماری AIDS و بیماری­ های سرطانی به دنبال دارد.

همچنین از نوعی خرچنگ  (Horseshoe Crab)، ماده‌ای را استخراج کرده‌اند که با لیپوپلی ساکاریدهای (LPS) باکتری‌های گرم منفی ، واکنش می‌دهد و می‌‌تواند در تشخیص عفونت های اولیه در انسان عمل کند.

موارد استفاده از جلبک

در این میان جلبک­ ها یکی از معدود غذاهای خارق العاده­ای است که حقیقتا ارزشمند است. ترکیباتی همچون لامینارین و فوکوایدان‌ها در جلبک ­ها می‌توانند به‌عنوان داروی ضد تومور، محافظ بدن در برابر تشعشعات خطرناک ، کاهش سطح کلسترول خون ، کمک به بهبود زخم ها ، معالجه ورم ، مشکلات قاعدگی ، ضد حساسیت ، تعدیل‌ کننده سیستم ایمنی ، حفظ تعادل PH بدن ، تثبیت فشار خون ، بهبود حرکات روده­ای ، جلوگیری از بروز بیماری­های قلبی و نواقص مادر زادی ، افزایش مقاومت در برابر باکتری ها و ویروس ها و عفونت‌ های پارازیتی ( مثلاً جلوگیری از عفونت‌های پس از جراحی ) و جلوگیری از عفونت‌های فرصت طلب در افراد مبتلا به ایدز عمل نمایند.

فواید جلبک

همچنین جلبک‌ها حاوی آنزیم‌های ضدپیری بوده و باعث تقویت و تازگی پوست خواهد شد و تاثیر بسیار مثبتی در از بین بردن و التیام آکنه پوست دارد. جلبک دریایی سلامت موها را بهبود می‌بخشد ، هورمون‌ها را تنظیم کرده و سرعت سوخت و ساز بدن را ارتقا می‌دهد. این گیاه دریایی اثر چشمگیری بر عملکرد  تیروئید  داشته و و علائم یائسگی را تخفیف می‌دهد ، بدن را از وجود فلزات سنگین تصفیه می‌کند و یک جایگزین مناسب برای نمک محسوب می­شوند.

به عقیده محققان فرانسوی جلبک­ ها می­توانند یک جایگزین مناسب برای محصولات لبنی نیز محسوب شوند چون حاوی میزان قابل توجهی کلسیم هستند. همچنین محققان در دانشکده علوم زندگی ( LIFE ) در دانشگاه کپنهاگ ثابت کرده اند که آلژینات ( الیاف غذایی ) از جلبک قهوه ­ای احساس سیری در بدن را افزایش می­دهد به طوری که مردم کمتر می­خورند و وزن از دست می­دهند.

موجودات دریایی در ساخت داروهای ضد التهابی و ضد درد نیز مفید واقع شده­ اند. به عنوان مثال ، زیکونیتاید که از سم حلزون (Conus Magnus) جدا شده است ، با اتصال و منع کانال­ های کلسیم در پیش سیناپس­ها عمل می‎کند و از این رو، آزاد سازی انتقال دهنده­ های عصبی را مانع می‎شود. این ترکیب با نام تجاری پری آلت Prialt ، پنجاه بار قوی­تر از مورفین بوده و فاقد عوارض مورفینی است زیرا پیام های درد را متوقف می کند ولی به دستگاه اعصاب مرکزی اجازه می­دهد تا به کار خود ادامه دهد.

همچنین مانوآلید که از اسفنج اقیانوسی هند – آرام به نام (Luffariella Variabilis) جدا شده است و پسودوپتروزین­ها که از خزه‌ی شلاقی (Whip) دریای کارائیب به نام ( Pseudopterogorgia Elisabethae ) جدا شده است ، مواد ضد درد و ضد التهابی قوی هستند .

مترجم : خانم منیره صفرلو