زرشک و اطلاعات مفید در مورد آن

زرشک به دو صورت هسته دار و بدون هسته کشت می شود. هر دوی این محصولات خاصیت فراوانی دارد. طب سنتی به دلیل خاصیت مزاجی این میوه که به سردی و خشکی متمایل است از آن به عنوان داروی برطرف کننده گرما استفاده می کند. هم اکنون نیز چاشنی دهنده برخی از غذاهای ایرانی است. این میوه سرشار از ویتامین c است که در بهبود سرماخوردگی موثر خواهد بود. خواص سودمند این میوه را در سلامت دات لایف مطالعه کنید تا بتوانید از این دانه های سودمند نهایت استفاده را ببرید.

ترکیبات اصلی زرشک

زرشک منبعی غنی از آلکالوییدی به نام بربرین Berberine است. علاوه بر این، ریشه آن سرشار از اکسیاکونتئین Oxyaconthine و بربامین Berbamine می‌‌باشد. خواص آنتی بیوتیکی این میوه را به همین آلکالوییدها نسبت می‌‌دهند. در میوه کوچک زرشک علاوه بر مقداری اسید مالیک و اسید تارتاریک ، میزان ناچیزی هم پکتین یافت شده است. حضور این اجزاء کمک شایانی به ماندگاری طولانی زرشک و به کارگیری آن در تهیه مارمالاد و سس می‌‌کند. یکی از ترکیبات زرشک که می‌‌تواند سهم مهمی در اثربخشی دارویی آن ایفا کند، رنگدانه‌‌ های غذایی است. رنگدانه‌‌ های غذایی از جمله آنتوسیانین با عملکرد آنتی اکسیدانی باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می‌‌گردد. یکی از ویتامین‌‌هایی که به وفور در این میوه خوشرنگ دیده می‌‌شود، ویتامین C است؛ اما در گونه‌‌های مختلف و بسته به روش خشک کردن میوه، میزان این ویتامین بسیار متغیر است.

خواص زرشک

همانطور که در ابتدا گفته شد؛ این میوه بیشتر در حکم دارو کاربرد داشته است. در طب قدیم این دانه ها را چه به صورت خوراکی و چه به صورت مرهم در مداوای عفونت‌‌ ها به کار می‌‌بردند. علم جدید با کشف آلکالوییدهای زرشک و اثرات آنتی‌بیوتیکی آن ها، این ویژگی را تایید نموده است.

برخی از تاثیرات سودمند این میوه بر بیماری‌های کلیوی و به خصوص سنگ‌‌های کلیوی را به اسیدهای آلی زرشک نسبت می‌دهند. این اسیدها با تغییر PH ادرار می‌‌توانند احتمال عود برخی سنگ‌‌های کلیوی را کاهش دهند.

کبد یکی از ارگان‌‌های بدن است که مصرف این میوه برای عملکرد بهتر آن سودمند می‌‌باشد. این میوه محرک صفرا و موثر در سم زدایی کبد است.

کمک کننده در درمان عفونت‌‌های انگلی و مشکلات گوارشی نظیر اسهال شناخته شده است.

مطالعات محققان استرالیایی نوید بخش اثرات مفید این دانه ها بر کنترل قند خون است؛ البته هنوز مدارک کافی برای توصیه مصرف زرشک به این منظور در دست نیست و از طرف دیگر میزان مصرف ایمن این دانه ها مشخص نشده است.

بومیان شرق ایران زمین از این میوه به عنوان میوه طول عمر یاد می‌‌کنند؛ شاید یکی از دلایل آن وجود مقدار بالای سولفور در این میوه است. در واقع این میوه سرشار از فیتوکیمیکال‌های است که حضورشان در برابر اغلب بیماری‌‌های امروزی همچون بیماری‌‌های قلبی و عروقی، پرفشاری خون و کبد چرب نقش پیشگیرانه دارد و این احتمال وجود دارد که با مصرف اینگونه خوراکی‌‌ها بتوان بر مقاومت سیستم ایمنی افزود.

یکی از اسیدهای زرشک اسید آسکوربیک یا همان ویتامین C است. تحقیقات بیانگر این است که گرچه ویتامین C نمی‌تواند از بروز سرماخوردگی جلوگیری کند، اما می‌‌تواند در روند بهبود آن موثر واقع شود.

پرهیز از افراط در مصرف زرشک

با وجود این همه اثرات مفید، در مصرف زرشک باید حد اعتدال نگه داشته شود. به‌ خاطر اثر محرک این دانه ها بر رحم زنان باردار، سقط جنین می‌‌تواند یکی از عوارض مصرف افراطی این میوه باشد. تشدید سرفه و مشکلات گوارشی نیز به عنوان عارضه زیاده‌ روی در مصرف زرشک شناخته شده است. عملکرد برخی داروها از جمله آنتی هیستامین ، ضد فشارخون ، رقیق کننده خون ، آنتی‌بیوتیک و حتی دیورتیک‌‌ها ممکن است تحت تاثیر مصرف این میوه قرار گیرد. پس بهتراست در صورت مصرف مداوم آن ، پزشک خود را از این مساله مطلع کنید.