CPR به معنی احیای قلبی- ریوی، روشی نجات بخش و اورژانسی برای کسانی است که بر اثر حوادثی مانند غرق شدن، خفگی، تنگی نفس و یا جراحات دیگر، تنفس و ضربان آن ها متوقف شده است.
CPR شامل دو اقدام زیر می باشد :
- تنفس مصنوعی که اکسیژن را برای شش های کودک فراهم می کند.
- ماساژ قفسه ی سینه که باعث جریان یافتن خون در کودک می شود.
در این مقاله طریقه ی CPR کودکان ۱ تا ۸ ساله شرح داده می شود. برای روش احیای بزرگسالان (بالای 8 سال) و نوزادان (زیر یکسال) به دیگر مقاله های سلامت دات لایف مراجعه کنید.
متوقف شدن جریان خون در عرض چند دقیقه می تواند باعث مرگ یا آسیب های دائمی مغزی در کودک شود؛ به همین دلیل، انجام CPR برای کودک تا زمانی که او به حالت طبیعی بازگردد و یااورژانس به محل حادثه برسد، بسیار حائز اهمیت است.
ملاحظات
CPR می تواند شخصی را از مرگ نجات دهد ولی باید توسط شخصی که دوره های آموزشی آن را به طور کامل گذرانده است، انجام گیرد. در جدید ترین روش ها، ماساژ قفسه ی سینه همراه با باز کردن راه تنفسی و دادن تنفس مصنوعی به شخص صورت می گیرد که منجر به بازگشت طولانی مدت شخص به حالت طبیعی می شود.
توجه کنید که روش شرح داده شده در این مقاله نمی تواند جایگزین مناسبی برای آموزش های عملی CPR باشد.
همه ی والدین و پرستاران کودک باید طریقه ی CPR نوزادان و کودکان را آموزش دیده باشند. زمان در مواجهه با کودکی که هوشیار نیست و نفس نیز نمی کشد، بسیار حائز اهمیت است. توقف تنفس تنها به مدت ۴ دقیقه، کودک را از زنظر بروز آسیب های مغزی دائمی تهدید می کند و هم چنین تنها ۴ تا ۶ دقیقه بعد از آن احتمال مرگ کودک وجود دارد.
ماشین هایی به نام دفیبریلاتوز خارجی خودکار ( AEDs ) را می توان در بسیاری از اماکن عمومی یافت و هم چنین برای استفاده در منزل نیز در دسترس هستند. این وسیله دارای پد هایی است که در طول یک عمل اورژانسی بر روی سینه ی شخص قرار می گیرند. این دستگاه با استفاده از کامپیوتر به طور خودکار ریتم قلب را بررسی می کند و در صورت لزوم به بیمار شوک ناگهانی می دهد تا ریتم قلب بیمار به حالت طبیعی خود بازگردد. با دقت توجه کنید، هنگامی که از AED استفاده می کنید، دستورالعمل ها را به طور دقیق دنبال کنید.
علل
علت های بسیاری باعث توقف تنفس و ضربان قلب در کودکان می شوند؛ از جمله از حوادثی که کودک در صورت وقوع آن ها به CPR نیاز دارد، شامل موارد ذیل می باشد.
- تنگی نفس
- غرق شدن
- شوک الکتریکی
- خونریزی بیش از حد
- ترومای سر یا آسیب جدی
- بیماری ریوی
- مسمومیت
- خفگی
علائم
اگر کودک علائم زیر را داشته باشد، نیازمند انجام CPR است :
- توقف تنفس
- نبض نداشتن نوزاد
- هوشیار نبودن نوزاد
کمک های اولیه
مراحل CPR زیر مطابق با اصول انجمن قلب آمریکا می باشد.
۱. بررسی میزان هوشیاری کودک : کودک را به آرامی تکان دهید و یا ضربه ای آهسته به آن وارد کنید؛ اگر کودک حرکت یا گریه کرد و یا صدایی از او شنیدید با صدای بلند از او بپرسید: حات خوب است؟
۲. عدم مشاهده ی هیچ عکس العملی از کودک : از کسی تقاضا کنید تا با ۱۱۵ تماس بگیرد و درصورت در دسترس بودن AEDs، آن را به نزدیک کودک بیاورید؛ به یاد داشته باشید تا زمانی که به مدت ۲ دقیقه برای کودک CPR انجام نداده اید، به هیچ وجه کودک را به منظور زنگ زدن به ۱۱۵ رها نکنید.
۳. کودک را بادقت به پشت بخوابانید : توجه کنید، اگر احتمال وجود آسیب نخاعی در کودک وجود دارد، به منظور جلوگیری از چرخش سر یا گردن باید دو نفر کودک را جابجا کنند.
۴. ماساژ قفسه ی سینه را آغاز کنید: قسمت تحتانی دست خود را بر روی قفسه ی سینه ی کودک – دقیقا در زیر نوک سینه ها- قرار دهید؛ اطمینان حاصل کنید که کف دست شما زیاد در قسمت پایین قفسه ی سینه نباشد.
- دست دیگر خود را بر روی پیشانی کودک قرار دهید و سر او را به سمت عقب بکشید.
- قفسه ی سینه ی کودک را در حدود یک سوم یا یک دوم عمق قفسه ی سینه به پایین فشار دهید.
- ۳۰ مرتبه ماساژ قفسه ی سینه را انجام دهید و در هر مرتبه اجازه دهید که قفسه ی سینه به طور کامل به بالا بیاید، این ماساژ باید سریع و شدید و بدون هیچ مکثی صورت گیرد. ۳۰ مرتبه ماساژ را به سرعت بشمارید. ۱،۲،۳،۴،۵،۶،۷،۸،۹،۱۰،۱۱،۱۲،۱۳،۱۴،۱۵،۱۶،۱۷،۱۸،۱۹،۲۰،۲۱،۲۲،۲۳،۲۴،۲۵،۲۶،۲۷،۲۸،۲۹، ۳۰و تمام.
۵. باز کردن راه هوایی کودک : با یک دست چانه ی کودک را بالا ببرید و در همان لحظه پیشانی را به سمت عقب بکشید تا سر کودک حالتی شیب دار به خود بگیرد.
۶. نگاه کردن، شنیدن و احساس کردن تنفس کودک : گوش خود را نزدیک دهان و بینی کودک قرار دهید، حرکات قفسه ی سینه ی او را مشاهده کنید و گونه ی خود را نزدیک بینی کودک قرار دهید تا تنفس او را احساس کنید.
۷. متوقف شدن تنفس کودک :
- دهان کودک را کاملا با دهان خود بپوشانید.
- توجه کنید بینی کودک بسته باشد.
- چانه ی کودک را به سمت بالا بیاورید و سر را درحالت شیب دار قرار دهید.
۸. انجام CPR ( ۳۰ مرتبه ماساژ قفسه ی سینه همراه با ۲ مرتبه دادن تنفس مصنوعی و دوباره تکرار همین کار ) را به مدت ۲ دقیقه ادامه دهید.
۹. اگر کودک پس از ۲ دقیقه انجام CPR هنوز تنفس طبیعی نداشت و سرفه و یا هیچ حرکت دیگری را انجام نداد؛ اگر تنها هستید کودک را رها کنید و با ۱۱۵ تماس بگیرید و اگر AED مخصوص کودکان در دسترس شما بود، در این شرایط از آن استفاده کنید.
۱۰. ماساژ قفسه ی سینه و دادن تنفس مصنوعی را تا زمانی که کودک به حالت طبیعی برگردد و یا اورژانس برسد، ادامه دهید و در صورت برگشتن تنفس کودک، نفس کشیدن او را تا زمانی که اورژانس برسد، چندین بار بررسی کنید.
به نکات زیر توجه کنید :
- اگر شما تصور می کنید که کودک دچار آسیب نخاعی شده است، فک را بدون حرکت سر و گردن به طرف جلو بیاورید و اجازه ندهید که دهان او بسته باشد.
- اگر کودک تنفس طبیعی و سرفه یا حرکت دیگری را داشت از ماساژ قفسه ی سینه ی او خوداری کنید. ماساژ قفسه ی سینه در این شرایط ممکن است باعث متوقف شدن ضربان قلب شود.
- اگر شما متخصص مراقبت های بهداشتی هستید، هر نبض کودک را بررسی کنید؛ زیرا تنها یک متخصص مراقبت های بهداشتی بررسی هر نبض را آموزش می بیند.
تماس گیری با اورژانس
- اگر شما تنها نیستید : در حال انجام CPR با کمک یک نفر دیگر، از شخص دیگر بخواهید که با ۱۱۵ تماس بگیرد.
- اگر شما تنها هستید : با صدای بلند کمک بخواهید و CPR را شروع کنید، بعد از انجام ۲ دقیقه CPR اگر هنوز هیچ کمکی برای شما نیامده بود، شما ممکن است مجبور شوید که کودک را همراه با خود تا نزدیک یک تلفن عمومی حمل کنید؛ البته در صورتی که کودک مشکوک به آسیب نخاعی نباشد.
پیشگیری
بسیاری از کودکان به دلیل حوادث قابل پیشگیری به CPR نیازمند می شوند، راهنمایی ها زیر ممکن است از بروز برخی از حوادث برای کودکان جلوگیری کند:
- به کودکان خود اصول ایمنی را آموزش دهید.
- شنا را به کودکان خود بیاموزید.
- به فرزندان خود بیاموزید که دوچرخه سواری ها و ماشین ها را از دور، در امنیت ببینند.
- به دنبال تبعیت از دستورالعمل ها سعی کنید که برای کودکان خود از کمربند ایمنی استفاده کنید.
- اگر در خانه اسلحه ی گرم دارید، به کودکان خود بیاموزید که به آن دست نزنند و شما نیز آن را در مکانی قفل شده نگه دارید.
- معنی کلمه ی ” دست نزن” را به کودک خود آموزش دهید.
- همه ی کارهایی که یک کودک می تواند انجام دهد، را درنظر بگیرید؛ گاهی اوقات کودک می تواند بیش تر از چیزی که شما تصور می کنید، جابجا شود و حرکت کند.
- درمورد آنچه که ممکن است برای کودک شما رخ دهد، فکر کنید و خود را برای آن آماده کنید. امکان بالا رفتن از هر چیزی و رفتن به مکان های خطرناک برای کودک شما قابل انتظار است، به خاطر داشته باشید که همیشه کمربند ایمنی را برای کودک خود بر روی صندلی بلند و کالسکه ببندید.
- وسایل بازی را متناسب با سن کودک انتخاب کنید؛ وسایل بازی سنگین و شکننده برای سن کودکان شما مناسب نیستند. وسایل بازی کودک خود را از نظرکوچک بودن قطعات آن، وجود نقاط یا لبه های تیز، لق بودن باتری و سایر خطرات بررسی کنید.
- مواد شیمیایی سمی و مواد تمیز کننده را در کابینت های دور از دسترس کودکان خود قرار دهید.
- سعی کنید محیط امنی را برای کودکان خود فراهم کنید؛ از کودکان خود مراقبت کنید؛ به خصوص، کودکان خود را در اطراف آب، نزدیک مبلمان، پریز برق، بالای اجاق گاز و کابینت داروها زیر نظر داشته باشید تا بتوانید از بروز حادثه جلوگیری کنید.