بیماری پوست مرغی یا کراتوز پیلاریس یا کراتوزیس پیلاریس نوعی بیماری شایع و خوش خیم است که در آن پوست بدن دارای برجستگی های ریزی می شود. این برجستگی ها گاهی خارش ایجاد می کنند اما آسیبی به بدن فرد وارد نمی کنند. بیماری پوست مرغی معمولا قابل پیشگیری نیست اما می توان با استفاده از کرم های مرطوب کننده ظاهر پوست را بهبود بخشید. در این نوشته سلامت دات لایف قصد دارد علل پیدایش این بیماری و هم چنین روش های مختلف درمانی آن را به شما معرفی کند. بیماری پوست مرغی یا کراتوز پیلاریس چیست و چگونه درمان می شود؟
بیماری پوست مرغی چیست؟
پوست مرغی بیماری پوستی ژنتیکی است که معمولا در قسمت نشیمنگاه ، ران ها و بازوها ایجاد می شود. به نظر می رسد که پوست این افراد جوش زده یا به خاطر سرما مور مور شده اما در واقع اینجور نیست و پوست ظاهری دون دون دارد ، پوست این افراد به خاطر خشکی و ضخامت غیر طبیعی مجاری فولیکول مو به این شکل در می آید.
بیماری پوست مرغی در اثر هیپرتروفی و ضخیم شدن لایه شاخی پوست در منفذ فولیکول مو ایجاد میشود و با خشکی شدید پوست همراه است که موجب تشدید علائم میشود. این بیماری ارثی بوده و متاسفانه تاکنون فاقد درمان قطعی است
پوست مرغی به چه دلیل ایجاد می شود؟
بیماری پوست مرغی در اثر تجمع کراتین ( پروتئینی سخت که در برابر مواد مضر و عفونت ها از پوست محافظت می کند ) بوجود می آید. کراتین به شکل یک برآمدگی ناهموار دریچه فولیکول مو را مسدود می سازد. معمولا این برجستگی ها منجر به ایجاد لکه های خشن و ناهموار بر روی پوست می شوند.
تاکنون علت اصلی تجمع کراتین مشخص نشده است. اما ممکن است این بیماری بواسطه بیماری های ژنتیکی یا سایر بیماری های پوستی مانند درماتیت آتوپیک رخ دهد.
علائم پوست مرغی
پاپولها (تودههای برجسته کوچک) با خصوصیات زیر:
- پاپولهای کوچک، سفت و سفید رنگ که هنگام لمس شبیه سنباده به نظر می رسند.
- پاپولها به صورت گروهی بروز کرده و هر یک از آنها اندازهای حدود یک میلیمتر دارند.
- پاپولها در محل منافذ فولیکولهای مو تشکیل شده و با ناخن قابل کنده شدن هستند.
- هنگامی که این پاپولها کنده میشوند، معمولا یک موی پیچیده شده در داخل یک ماده سفید نسبتا سفت مشاهده میشود.
- این پاپولها خارش یا سوزش ندارند.
- در یک گروهی از بیماران علائم به شکل درگیری صورت و ابرو می باشد که البته این حالت بسیار نادر است و معمولا نیاز به درمان دارد.
درمانهای طبی پوست مرغی
داروی واحدی برای پوست مرغی وجود ندارد اما بسیاری از روشهای درمانی شامل مراقبت و استفاده از کرمهای دارویی و نرمکنندههای پوستی در کاهش علایم و بهبود ظاهری پوست مفید است که از آن جمله میتوان به این موارد اشاره کرد:
کرم برای از بین بردن سلول های مرده پوست : این کرم ها حاوی آلفا هیدروکسی اسید ، اسید لاکتیک ، سالیسیلیک اسید یا اوره می باشندکه به تضعیف و از بین بردن سلول های مرده کمک می کنند. این کرم ها همچنین دارای مرطوب کننده نیز می باشند. اسید موجود در این کرم ها ممکن است منجر به بروز قرمزی ، سوزش یا خارش پوست شود و به همین دلیل برای کودکان توصیه نمی شود.
کرم برای جلوگیری از انسداد فولیکول ها : این کرم ها از مشتقات ویتامین A ( رتینوئید های موضعی ) تشکیل شده و وظیفه شان جلوگیری از مسدود شدن فولیکول ها می باشد. تریتینوئین و تازاروتین نمونه هایی از رتینویئد ها به شمار می روند. این محصولات منجر به خارش و خشکی پوست می شوند. همچنین در صورت بارداری و شیردهی باید درمان با این محصولات را به تعویق انداخته و از سایر گزینه های درمانی استفاده کرد.
درمانهای خانگی پوست مرغی
– استفاده منظم از داروها ممکن است ظاهر پوست را بهبود ببخشد اما اگر مصرف داروها متوقف شود، بیماری مجددا باز میگردد و حتی با درمان دارویی ممکن است تا مدتها همچنان باقی بماند. کنترل و مراقبت از پوست شاید بیماری را درمان نکند اما میتواند به بهبود ظاهر پوست کمک کند بنابراین سعی کنید:
– با پوست خود مهربان باشید. مالش شدید یا برداشتن این ضایعات از روی پوست ممکن است باعث التهاب پوست و تشدید بیماریتان شود.
– پس از شستن، دوشگرفتن یا حمام کردن به آرامی و به شکلی نوازشگونه پوست خود را با حوله خشک کنید به طوری که مقداری از رطوبت، روی پوست باقی بماند. سپس فورا پوست را با یک روغن یا کرم حاوی لانولین مرطوب کنید.
– میتوانید از کرمهای بدون نسخه که حاوی اوره یا اسیدلاکتیک است ۲ بار در روز استفاده کنید. این کرمها به برداشتن کراتین اضافه از سطح پوست کمک میکند.
– از دستگاههای مرطوبکننده و بخور در خانه استفاده کنید. با این کار میتوانید هوای خانه را همیشه مرطوب نگه دارید.
– برای دوش گرفتن از آب گرم (نه دوش آب داغ) استفاده و سعی کنید بیش از ۱۰ دقیقه در حمام نمانید. حمامکردن طولانی باعث برداشتن چربی پوست میشود.
– بهتر است از صابون های ملایم استفاده کنید. از صابونهای با قدرت اسیدی بالا و خشککننده بپرهیزید. سعی کنید از صابونهایی استفاده کنید که دارای کمی چربی باشد. صابونهایی با رایحه قوی و محصولاتی که شامل الکل هستند، میتوانند چربی طبیعی پوست را از روی پوست بدن بزدایند. از مواد شوینده ، ضدعفونی کننده و ضدباکتری که بسیار قوی هستند استفاده نکنید.
درمان بیماری پوست مرغی با لیزر
چنانچه درمان های موضعی پس از گذشت چند هفته بی اثر بود ، می توانید در خصوص درمان لیزر با یک متخصص پوست مشورت کنید. لیزر دارای چندین گزینه جهت درمان بیماری پوست مرغی می باشد که همگی در دسترس می باشند. این گزینه ها عبارت اند از :
- فوتو پنوماتیک درمانی ( PPX )
- سیستم نور شدید پالسی ( IPL )
- لیزر پالسی رنگی ( PDL )
- لیزر الکساندریت با پالس بلند
این درمان ها سابقه درخشانی در بهبود بیماری پوست مرغی دارند.