دررفتگی فک و تدابیر درمانی آن

دررفتگی فک ممکن است به صورت قدامی ، خلفی و طرفی و یا فوقانی باشد. در بعضی اشخاص حرکات مفصل فک تحتانی بیش از حدِ طبیعی است. این تحرک زیاد ممکن است منجر به نیمه دررفتگی یا دررفتگی کامل مهره استخوان به بیرون  از حفره مفصل گردد. فرد بعد از مدتی می تواند دهان خود را ببندد. مقاله پیش رو از سلامت دات لایف جزئیاتی است در مورد انواع در رفتگی فک و طرق درمانی این درفتگی ها.

در نیمه دررفتگی فک ، فرد قادر است که خودش فک خود را جا بیندازد. در دررفتگی کامل فک ، مهره استخوان در قسمت جلویی برجستگی مفصلی قرار می گیرد و بیمار قادر به جا انداختن دررفتگی فک خود نیست. افزایش حرکت مفصل ، یافته شایعی است که علت تعداد زیادی از موارد سر و صدای مفصل فک و یا احساس ناراحتی در این مفصل است. حدود 70 درصد افراد ، بدون هیچ علت خاصی دچار این پر تحرکی در ناحیه فک خود هستند. بیشترین آمار دررفتگی فک در سنین 21 تا 30 سالگی گزارش شده است. طول مدت دررفتگی یک عامل مهم در پیش آگهی است. اگر چندین ساعت از دررفتگی مفصل فک بگذرد ، جا انداختن سخت تر می شود و ممکن است به بیهوشی عمومی و روشهای جراحی باز نیاز پیدا کند.

دررفتگی فک
دررفتگی فک

 

دررفتگی فک و تدابیر درمانی آن

ممکن است زمینه دررفتگی های حاد و یا مزمن فک ، بیماریهای عضلانی – اسکلتی یا عصبی ( تشنج ) باشد. بعضی داروها مثل فنوتیازین و بعضی داروهای اعصاب می توانند باعث ایجاد دررفتگی فک شوند.

دررفتگی قدامی شایع ترین فرم دررفتگی فک بوده و به دنبال باز شدن بیش از حد دهان ( خندیدن یا خمیازه کشیدن شدید ) و یا ضربه ، به وجود می آید. دررفتگی قدامی معمولا دو طرفه بوده و با درد ناگهانی و نسبتاً شدید ، بازماندن دهان ، فرورفتگی جلوی گوش و عدم توانایی در بستن کامل دهان مشخص می شود. باید بدانید در دررفتگی دو طرفه قادر به بستن کامل دهان نخواهید بود و فک به سمت جلو آمده و تنها دندانهای خلفی جفت می شوند.

در نوع یک طرفه ، فک به طرف مخالف منحرف می شود ، محدوده حرکات مفصل کمتر شده و ترشح  بزاق از دهان افزایش می یابد.

توجه : در تمامی موارد دررفتگی قدامی که به دنبال اصابت ضربه اتفاق افتاده است ، باید جهت رد شکستگی رادیوگرافی از فک به عمل آید.

 

تدابیر درمانی دررفتگی های فک

کلیه موارد دررفتگی های فک که همراه شکستگی است باید توسط جراح اصلاح و جا انداخته شوند.

 

روش جا انداختن دررفتگی قدامی

مهمترین عامل در جلوگیری از جا افتادن فک ، سفتی عضلات ( اسپاسم ) است. به طوری که در برخی از موارد با از بین بردن اسپاسم ، فک خود به خود جا می افتد ؛ برای این منظور می توان از یک شل کننده عضلانی به صورت وریدی استفاده کرد ؛ در این حالت بهتر است بیمار نشسته باشد ؛ پس از کاهش اسپاسم عضلات ، بیمار را روی صندلی نشانده و سر او را به جاسری یا دیوارتکیه می دهند. پس از پوشیدن دستکش استریل ، مقابل بیمار ایستاده و با کمک انگشتان ، فک را جا می اندازند. اگر جا انداختن با بی حسی موضعی یا سداتیو امکان پذیر نبود با بیهوشی عمومی در اتاق عمل صورت می گیرد.

 

مراقبتهای بعد از عمل جااندازی فک

  • بیمار باید 48 ساعت پس از جااندازی فک ، توسط پزشک معاینه شود.
  • پس از جا انداختن فک توصیه می شود که به فک خود استراحت داده و برای 4-3 هفته دهان را زیاد باز نکنید.
  • می توان از باندکشی برای بستن فک استفاه کرد. تا دو هفته بعد از جااندازی فک به طور مداوم از باندکشی استفاده کرده و پس از آن به مدت دو هفته دیگر باندکشی را تنها به صورت شبانه تکرار کنید.
  • موقع خمیازه کشیدن دست را زیر چانه گذاشته تا زیاد باز نشود.
  • تا یک هفته از غذاهای آبکی و به شکل پوره استفاده کرده و از لقمه های کوچکتر تغذیه شود.
  • از هر دو طرف فک برای جویدن استفاده کنید.
  • درد فک بعد از جا انداختن ادامه دارد. برای تسکین درد می توان از فیزیوتراپی فک و مسکن ها کمک گرفت.
  • دررفتگی فک حتی پس از جا انداختن آن ممکن است بارها تکرار شود.

در این مقاله به مطالب مهمی همچون جا انداختن فک اشاره کردیم اما فراموش نکنید که صدا دادن فک و قفل شدن فک مطلب دیگری است که در مقاله جداگانه به آن خواهیم پرداخت.

5/5 - (1 امتیاز)

47 نظر

  1. با سلام
    28 سال سن دارم.فک بنده یک شب تو خواب در رفت و از خواب بیدار شدم.ترسیدم و در آینه بررسی کردم و از نظر ظاهری مشکلس نداشت ولی احساس می کردم دیگه فکم مثل قبل نیست و در حد میلیمتری از سر جاش خارج شده و بعد از 8 سال کم کم فکم عقب نشینی کرده حدود 4-5میلیمتر و یک ماهی هست که 1 دقیقه هم نمیتونم حرف بزنم باید فکمو با دست بگیرم تا حرف بزنم.
    در غذا خوردن مشکلی ندارم و فکم باز میشه ولی به سمت عقب رفته و موقع راه رفتن و یا حرف زدن تحت کنترل من نیست.
    اگر مجبور بشم 30 ثانیه حرف بزنم تمام عظلاتم درد می گیره و در نهایت صورتم درد می گیره و ضمنا اصلا ضربه ای به فکم وارد نشده است.
    مشکل فک بنده چی میتونه باشه؟

    • سلام
      شرح حالی که دادین به بیماریهای مختلفی می خوره ، به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنید تا معاینه کنند و عکسبرداری انجام بشه و همچنین دیگر عضلات شما هم باید بررسی شود. اگرمتخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کرده اید و تشخیصی نداده اند ، به متخصص نورولوژی ( متخصص مغز و اعصاب ) مراجعه کنید تا از نظر بیماری های عصبی عضلانی هم بررسی شوید.

      • خیلی جالبه ، در ابتدا به 2 دکتر گوش و حلق و بینی مراجعه کردم اولی گفت فک ربطی به گوش و حلق و بینی نداره و حتی ویزیت هم نکرد و دومی بعد از ویزیت چیزی دستگیرش نشد و گفت به متخصص فک رجوع کنم. متخصص فک دید و گفت من چیز عجیبی نمی بینن با توجه به اینکه رفتم عکس بگیرم خانم رادیولوژیست گفت فکت یکم عقبه (یعنی اون خانم تشخیص داد ولی دکتر فک تشخیص نداد) و مغز و اعصاب هم رجوع کردم و چیزی نگفت و در نهایت به متخصص فک ارجاع کرد.
        تمام این دکترها در شهرستان بابل و قائم شهر انجام شد.

        • سلام
          این مشکل شما بسیار نامشخصه و اگر بیش از ۳۰ ثانیه حرف زدن خسته می شید ، اما در غذا خوردن مشکل ندارید ، کمی با هم نمی خونه و احتمال داره بیماری شما به راحتی تشخیص داده نشود اما نکته مهم اینه که مشکل شما خطرناک نیست. عقب بودن فک پایین در افراد بسیاری به صورت طبیعی وجود داره و مهم فاصله مفصل تمپورومندیبولار است که اگر دو طرف مفصل از هم فاصله داشته باشند نشانه وجود مشکل فیزیکی در فک می باشد.

  2. یکی از پزشک های فک بهم گفت وقتتو الکی تو شهرستان هدر نده و فقط تهران اونم 2 جا میتونن مشکلتو حل کنند.

    دانشگاه تهران- دندانپزشکی- بخش پروتز- بخش تخصصی پروتز- خانم دکتر علی خاصی

    دانشگاه شهید بهشتی – بخش پروتز – دکتر سیدان

    من گردن درد شدید گرفتم و فیزیوتراپ ورزش نادرست بهم داد و تبدیل به بیرون زدگی دیسک شد والان دارم مداوا میشم و دکتر گفته نباید تو ماشین بشینم و اصلا نمی تونم بشینم و بعد مدتی فکم اینطوری شد.
    الان به خاطر گردن دردها نمیتونم برم تهران.
    با نظر شما این دو مرکز درمانی چقدر می تونند کمکم کنند؟
    با توجه به ایتکه دکتر متخصص فک در مرکز بابل همچنین تاکید کرد فک من کار تحقیقاتی نیاز داره هزینه درمانش چطوریه؟
    خیلی زیاده؟
    من بیمه تامین اجتماعی دارم
    بنده هر زمان درمان شدم تجربه عمل فکمو اینجا منتشر می کنم.
    با تشکر از شما

  3. با سلام
    من بیست ونه سالمه دکتر
    الان حدود هست سالی می شه بخاطر خمیازه کشیدنای مدام فکم انگار از جاس در اومده
    موقع باز وبسته کردم تق صدا می ده
    حند وقت یه بار موقع جویدن صدای خش خش می ده
    الان جدیدا فکم به سمت راست متمایل شده
    بسیار نگرانم
    چه کار کنم
    ایا کج شدن فک می تونه جزو علایم در رفتگی فک باشه
    ممنون می شم حواب رو برام اینیل کنید

    • سلام
      اگر فک شما در رفته باشه باید با درد همراه باشه اما مشکل شما در طول زمان رخ داده و احتمال داره در رفتگی همراه با درد نباشه. اگر انحراف فک دارید حتما برای معاینه و عکس رادیولوژی به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنید

  4. ببخشی مجدد وقتتون رو می گیرم
    ممکنه برای درمان احتیاج به جراحی باز داشته باشه؟

  5. زهراخزانی

    سلام وباعرض خسته نباشید
    خواهر من از بچگی صبحها فک پایینش در میاد وخودش با دست سرجاش میندازه چنبار رفتیم دکتر عکس ام آر آی گرفتیم ..گاردهم دارد ولیکن درمان تا به حال نشده میخاستم بینم راه حل درمانی برای جلوگیری از این عارضه چیس دکترا گفتن اگه عمل بشه شکل صورتش کج میمونه خیلی درد می کشه دردش هروز بدتر میشه به صورتش میزنه

  6. سلام. من دهانم رو نمیتونم باز کنم. سمت راست فکم یک برامدگی دیده میشه. لطفا راهنمایی کنید به چه پزشکی مراجعه کنم. چند سال پیش یک فشار به فکم وارد شد و درد داشتم. ولی بعد از مدتی خوب شد و بعد از اون گاهی اوقات موقع خوردن غذا خوردن احساس درد فک میکردم و احساس جابجا شدن فک میکردم

  7. سلام امروز در حین فوتبال توپ به فکم خورد کمی وقتی که دهنمو باز میکنم درد داره فقط سمت چپ درد داره میشه راهنمایی کنین؟

  8. سلام
    من 19 سالمه و فقط فک سمت چپم درد میکنه بخصوص صبح ها که از خواب بیدار میشم و گاهی هم هنگام غذا خوردن یدفه درد شدیدی و حس میکنم و اکثر اوقات هم ناخوداگاه دندان هام به همدیگه فشار وارد میکنن ،آیا این میتونه در رفتگی فک باشه؟ به چه دکتری باید مراجعه کن؟؟ دندانپزشک یا گوش و حلق و بینی؟

  9. سلام
    آیا تق تق فک فقط هنگام خوردن صبحانه گاهی اوقات، مشکل جدی و خطرناک است؟

    • سلام
      تق تق کردن فک یا صدا دادن فک در هر صورت باید بررسی شود و تحت معاینه پزشک قرار گیرد. به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنید و اگر خشکی صبحگاهی در مفاصل غیر از فک هم دارید، بهتر است به فوق تخصص روماتولوژی مراجعه کنید.

  10. سلام من یه هفته پیش دیدم موقع غذا خوردن فک راستم تق تق میزنه اصلا دهانو باز که میکردم صدا میداد بی توجه شدم صبر کردم تا الان که می بینم نخیر نمیخواد خوب شن حتی بی توجهی که میکنم دیگه به نزدیکای گوشم میزنه یجوریه انگار بی حسه گوشم و صدای تق هم نمیده یه صدای غژ غژ شده چیکار کتم ؟

    • سلام
      شرح حال شما کاملا گویای مشکل شما نبود و نیاز به معاینه حضوری است. اگر در حین جویدن صدایی اضافه و یا درد در جلوی گوش و در محل الولای فک ( مفصل تمپورومندیبولار ) حس می کنید ، بهتره به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنید.

  11. سلام من خانمی ۳۵ساله ام نزدیک دو ساله وقتی صبح بیدار میشم خمیازه که می کشم صدای تق میده مثل زمانی که انگشتان رو می کشیم ناگفته نماند همیشه باز کردن دهنم موجب این صدا نمیشه گاهی اوقات یه هفته یا ده روز میگزره صدا نمیده وقتی محل اتصال دو فک را فشار میدم درد میگیره چند وقت پیش به دکتر مراجعه کردم واسه ترمیم لب بریدگی و شکستگی دو دندان جلو ( من از ۱۶ سالگی بدلیل خوردن اب یخ و چای دندونای جلو م خطوط شکسته داشت )دکتر گفتن شما احتمالا دندون قروچه دارین گفتم تا حالا متوجه همچین چیزی نشدم گفتش باید گارد نایت استفاده کنی دکتر دیگری گفتن فک پایینتون فشارش زیاده باعث شده دندونون خراب شه گاهی اوقات حس میکنم دندونای پایینم ناخودآگاه به دندونای بالام برخورد میکنه مثل زمانی که هوا سرده اما خیلی ضعیف تر لذا از شما دکتر عزیز خواهشمندم من را راهنمایی کنید متاسفانه شهرستان هستم و این جا دکتر متخصص درست و حسابی نداره

    • سلام
      شما دچار دررفتگی فک نشدین و شرح حال شما به دندان قروچه شبانه می خوره. از درمانهای آن در وهله اول رژیم غذایی آرامش بخش مثل دمنوش بابونه یک ساعت قبل از خواب یا دمنوش آرامش در طول روز (جایگزین چای و قهوه روزانه شود) که می توانید از سایت رسمی خریدناب تهیه کنید (www.kharidenab.com).
      اگر علاقه ای به مصرف دمنوشها ندارید باید از درمان دارویی ضد اضطراب استفاده کنید که البته باید تحت نظر دکتر روانپزشک یا پزشک عمومی باشد.

  12. سلام خسته نباشید 19 سالمه من جدیدا یه عادت خیلی بد برام اتفاق افتاده باید فک بالا و پایین رو روی هم بزنم ینی دهنم رو باز کنم بعد دوباره ببندم و بعدش دندونام رو روی هم فشار بدم بعد از اون روز که این عادت رو پیدا کردم بعضی اوقات فک پایینم درد میکنه ولی نه در حدی که گریه کنم ولی خیلی دیگه اعصابم خورد شده و همچنین بعضی موقع ها هنگام جویدن غدا از فکم صدا میاد فقط قابل توجه فک پایین سمت راست این مشکل هست و همچنین انگاری که نمیتونم فکام رو بدارم روی هم ینی میتونم ها ولی باز برمیدارم . به نظرتون مشکل چیه؟

    • سلام
      به متخصص گوش و حلق و بینی بروید تا وجود مشکل فیزیکی فک رد شود. اگر مشکلی در معاینه نبود باید رفع عادت کنید. ابتدا با جریمه جدی خودتان شروع کنید و هربار این عادت را انجام دادید، مثلا جریمه کنید که وعده غذای بعدی را نباید بخوری و گرسنگی بکشید. مطمین باشید کم کم رفع عادت می شود.

  13. سلام من قبلا مشکلی نداشتم چندتادندون کشیدم هربار که بی حسی تزریق میکردفک پایینم یک طرف میشد بعد ازکشیدن دندان وفشاردادن فکهام فکم خوب میشدحالاچندماه میشه ک دهنمو بازوبسته میکنم وغذامیخورم فکم صدا میده درد ندارم

  14. سلام و احترام
    بنده گوش سمت چپم به شدت صدا میدهد
    در سمت چپ فک احساس کشیدگی و شیشه خورده دست میدهد
    لذا وقتی به به فک خود فشار وارد میکنم بدون دست
    یعنی توسط خود فک صدا از بین میرود
    خیلی مراکز مراجعه کردم ولی نفهمیدند مشکل چیست
    لذا از شما تقاضا دارم راهنمایی کنید که بنده باید چکار کنم

  15. سلام و احترام
    بنده گوش سمت چپم به
    شدت صدا میدهد
    در طرف سمت چپ فک احساس کشیدگی و خورده شیشه میکنم
    بعضی از وقت ها تقی صدا میدهد انگاری مفصل ضربه می‌بیند بعد نیز احساس خورده شیشه میکنم قچ قچ صدا میکند
    لذا وقتی از طریق خود فک به ان فشار وارد میکنم بدون دخالت چیزی صدا قطع میشود
    پیش بهترین متخصص های گوش حلق و بینی رفته ام ولی نفهمیدند
    بنابراین تقاضا دارم راهنمایی کنید
    ممنون

    • سلامت دات لایف

      سلام
      شبها از دمنوش بابونه استفاده کنید. برای درمان وسواس احتمالی به پزشک نورولوژی یا روانپزشک مراجعه کنید. بیماری شما قابل درمان است و نگران نباشید.

  16. سلام من موقعی که خمیازه عمیق میکشم فکم در میره و دیگه نمیتونم دهنمو ببندم.. انقدر باید تلاش کنم و فکم رو تکون بدم تا جا بیوفته… خیلی اذیت میشم .. گاهی تا ده دیقه طول میکشه.ـ چیکار باید بکنم

  17. ببخشید من یه ضربه به فکم خورد و نمیتوانم دندان هایم را روی هم قرار دهم دندان های بالا همیشه جلو تر هستن

  18. سلام وقت بخیر.بنده سی سالمه.دیشب وقتی دهنم رو بیش از حد باز کردم فکم در رفت و جابجا شد لبام به هم میرسید ولی دندونام نمیرسید برای اولین بار بود. رفتم بیمارستان و دکتر با دست جاش انداخت.ایا ممکنه دوباره دچار این عارضه بشم؟برا جلوگیری از این اتفاق چکار باید بکنم؟

    • سلامت دات لایف

      سلام بله ممکنه دوباره تکرار بشه. حتما پیش متخصص فک و صورت برید تا برای عدم تکرار درمانهای لازم رو انجام بده.
      دکتر سمیه عراقی
      متخصص گوش و حلق و بینی

  19. با سلام من نصف شب از خواب بیدار شدم و درد شدیدی زیر گوش چپم احساس کردم و یک برآمدگی کوچک استخوانی هم زیر گوشم پیدا شده البته سمت راست هم درد دارم ولی هم خفیفه هم برامدگیش کمتره در ضمن باردار هم هستم و محدودیت دارم لطفا راهنماییم کنین

  20. سلام
    من یه مدتی هست که دچار دررفتگی فک شدم وقتی خمیازه می‌کشم یا دهانم از یک حدی بیشتر باز بشه فکم صدا میده و احساس میکنم به قدری هم از نظر ظاهری تغییر کرده و نمیدونم باید چه کار کنم

دیدگاهتان را بنویسید