رشد سریع جسمانی و عواملی که در افزایش قد تاثیر دارند

عوامل موثر در افزایش قد
عوامل موثر در افزایش قد

 

سرعت افزایش قد تا 2 سالگی بیش از هر دوران دیگر است و مقدار آن تقریباً تماماً بستگی به ارث و خصوصیات کودک دارد. اما بعد از 2 تا 3 سالگی قد کودک (هم دختر و هم پسر) هر سال 5 تا 7 سانتیمتر بلندتر می شود و در این دوران بهداشت و تغذیه مناسب در میزان آن نقش زیادی دارند. حدوداً 1 تا 2 سال بعد از شروع علائم ظاهری بلوغ (بزرگ شدن بیضه ها و درامدن موهای شرمگاهی) سرعت رشد قد نیز افزایش می یابد و در حوالی 5/13 تا 14 سالگی طول قد شدیداً افزایش می یابد و به اصطلاح نوجوان دچار یک جهش رشدی (growth spurt) می شود. بطوریکه در این زمان قد نوجوان طرف یکسال حدود 6 تا 11 سانتیمتر افزایش می یابد و پس از ان مجدداً سرعت قد به تدریج آهسته می شود. رشد قدی تا چند سالگی ادامه می یابد و در کل دوران بلوغ چند سانتمتر به طول قد طول شخص اضافه می شود؟

در پسران رشد قد تا حوالی سن 18 تا 20 سالگی ادامه می یابد و از زمان شروع بلوغ تا کامل شدن آن بطور متوسط 25 تا 28 سانتیمتر قد نوجوان افزایش می یابد.

چرا قد و جثه دختران نوجوان در شروع بلوغ از پسران هم سن و سال خود بیشتر است؟

بطور کلی بلوغ و نیز شروع افزایش قد در دختران حدود 2 سال زودتر از پسران رخ می دهد و به همین دلیل دختران در سنین اول یا دوم راهنمایی معمولاً بزرگتر از پسران هم سن و سال خود می باشند.

با توجه به اینکه میزان و طول افزایش قد در دوران بلوغ در دختران و پسران به یک اندازه است. پس چرا بعد از اتمام بلوغ قد مردان بیشتر از زنان می شود؟

زیرا قد پسران در شروع بیشتر از قد دختران در شروع بلوغ است. همان طور که ذکر شد دختران 2 سال زودتر بالغ می شوند. مثلا اگر قد دختری که در 10 سالگی که شروع به بالغ شدن کرده است 145 سانتیمتر باشد، لذا قد وی در پایان دوران بلوغ حدود 170 سامتیمتر خواهد شد ( 145+25=170 cm) اما اگر پسری در 10 سالگی 145 سانیمتر قد داشته باشد و در 12 سالگی شروع به بالغ شدن بکند قد وی در شروع بلوغ حدود 155 سانیمتر (145+10=155 cm) بوده و در پایان بلوغ به حدود 180 سانیمتر خواهد رسید (155+25=180 cm) به همین دلیل قد مردان عموماً ( و نه همیشه ) 10 سانتیمتر بیشتر از زنان است .

چه عواملی در تعیین قد نهایی شخص نقش دارند؟

اصولاً قد یکی از مولفه‌ها و خصوصیاتی است که عوامل بسیار متعددی در مقدار آن دخیل هستند و در رأس آنها ارث و نژاد قرار دارد. سایر عوامل موثر یا اهمیت عبارتند از: جنس، تعذیه و فعالیت بدنی، (برای مطالعه کاملتر به مطلب بعدی مراجعه کنید).

آیا می توان تخمین زد که قد یک کودک یا نوجوان بعد از بلوغ چقدر خواهد شد؟

بلی، جداول و نمودارهای تهیه شده اند که می توان بر اساس آنها قد نهایی یک کودک یا نوجوان را پس از بلوغ با دقت نسبتاً خوبی تخمین زد. یکی از ساده ترین آنها فرمول یا قاعده زیر است:

   = (بر حسب سانتیمتر) قد متوسط نهایی پس خانواده

برای مثال ، در یک خانواده اگر قد مادر 167 سانتیمتر و قد پدر 173 سانتیمتر باشد. طول قد نهایی پس خانواده پس از بلوغ بطور متوسط 5/171 سانتیمتر خواهد شد.

 = 176/5 سانتیمتر

اگر بخواهیم طول قد را با دقت حدود 95% تخمین بزنیم بایستی به عدد بدست آمده مقدار 5/8 اضافه و کم نمائیم. بدین ترتیب قد این پسر بعد از بلوغ به احتمال 95% در محدوده 168تا 5/188 سانتیمتر خواهد بود ( 5/8 ± 5/176). هدف از تخمین قد نهایی فرد این است که در صورتیکه قد شخص کمتر از حد معمول برآورد شود. می توان با تجویز برخی از داروها قد وی را کمی افزایش داد.

امتیاز این مقاله

دیدگاهتان را بنویسید